Antiparos Island – Despotiko Island
Kimolos – Polyaigos island
Antiparos Island – Despotiko Island
Kimolos – Polyaigos island
Anafi Island
Ήμουν προσηλωμένος στην ένδειξη της πυξίδας, ενώ κάποιες στιγμές έσβηνα τα φώτα πλεύσης και τα όργανα της κονσόλας, προσπαθώντας να παρατηρώ καλύτερα μέσα στην ασέληνη νύχτα. Η βελόνα του ταχύμετρου ήταν σταθερά «κολλημένη» στους 20 κόμβους.
Ο άνεμος είχε πέσει αισθητά και τα κύματα έφθαναν ογκώδη αλλά αδύναμα στην αριστερή μας μπάντα. Πλέαμε παράλληλα με τον συνταξιδευτή μου, σε μια απόσταση εκατό μέτρων περίπου. Μερικές φορές τον άφηνα να φεύγει λίγο μπροστά, παρατηρώντας τον κόκκινο πλευρικό φανό του να διαγράφει μια υπέροχη καμπύλη γραμμή καθώς το φουσκωτό ανέβαινε στην κορυφή του κύματος για να γλιστρήσει στη συνέχεια στην πλάτη του, πριν πάρει ξανά τον ανήφορο για το επόμενο. Η χαραγμένη θάλασσα πίσω του άσπριζε και άφριζε, λες και σάστιζε που διακόπταμε την ομαλή της πορεία προς το νότο. Μοιάζαμε σαν να παιχνιδίζαμε σε έναν υπέροχο ρυθμό με τη θάλασσα, συντονισμένοι απόλυτα με τον παλμό των κυμάτων, όπου λάμβανε χώρα μια αθέατη «κόντρα» των αισθήσεών μας, που έμοιαζαν να συναγωνίζονται μεταξύ τους για το ποια θα άνέβαινε σε υψηλότερα επίπεδα. Το άρωμα της θάλασσας που γέμιζε τα ρουθούνια μας, εκείνη η «γλυκειά» γεύση της αρμύρας στα χείλη μας καθώς κάποιες σταγόνες ξέφευγαν από την πορεία τους και γλιστρούσαν στα νοτισμένα μας πρόσωπα, η χορευτική κίνηση των πλευρικών φανών και η ασπρισμένη θάλασσα πίσω τους, ή εκείνος ο μαγικός ήχος της πλώρης που σκαμπανεβάζοντας γλυκά, φρόντιζε να ανοίγει το δρόμο εκτοπίζοντας δεξιά κι αριστερά μεγάλες υδάτινες μάζες;
Αν και είχαμε το περιθώριο να αυξήσουμε κατά πολύ την ταχύτητά μας, δεν το κάναμε. Σ΄ αυτό τουλάχιστον συγκρατηθήκαμε. Από τη μια μεριά απολαμβάναμε έτσι περισσότερο την πλεύση μας ενώ από την άλλη, νιώθαμε πιο ασφαλείς μέσα στο πυκνό σκοτάδι. Δεν ξέρω τι μας έσπρωχνε τόσο πολύ εκείνο το βράδυ και τα συναισθήματά μας παραγκώνισαν κάθε αντίσταση της λογικής μας, παρασύροντάς μας, σε μια χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο, νυχτερινή πορεία.
Βέβαια, η απόσταση που είχαμε να διανύσουμε από την παραλία του Μούρου, που βρίσκεται νότια της Αμοργού, μέχρι την Ανάφη ήταν 28 ναυτικά μίλια. Την συγκεκριμένη πορεία όμως, την είχαμε ξανακάνει πολύ πρόσφατα, και ήμασταν δυο φουσκωτά παρέα.
Ίσως η απίστευτη υγρασία εκείνης της νύχτας, που διαπερνούσε την πλωριά τέντα και ζωντανές σταγόνες έπεφταν πάνω στους υπνόσακους, ή η πρόβλεψη για επιδείνωση του καιρού από τις πρώτες πρωινές ώρες να επηρέασαν σε κάποιο βαθμό την απόφασή μας.
Μάλλον όμως, εμείς οι ίδιοι περισσότερο, επιθυμούσαμε να γευτούμε λίγο από τη γοητεία μιας νυχτερινής πλεύσης, που όπως και νά ΄χει αποτελεί μια μαγευτική όσο και επικίνδυνη εμπειρία. Έτσι, δικαιολογώντας ουσιαστικά τους εαυτούς μας για την λανθασμένη και παρορμητική αυτή απόφασή μας, λύσαμε και ανοιχτήκαμε στο πέλαγος.
Δεν είχε ακόμα χαράξει και οι πλώρες μας τρυπούσαν το σκοτάδι, ώσπου μια γλυκιά αναλαμπή στο βάθος σκόρπισε χαρά και μας γέμισε χαμόγελα. Πλησιάζουμε στην Ανάφη, μουρμούρισα και αυτόματα έπαψα να έχω την προσοχή μου στην πυξίδα, αφήνοντας ελεύθερες τις αισθήσεις μου να ξεχειλίζουν χωρίς περιορισμούς.
Πλησιάζοντας στο λιμάνι
Πλησιάσαμε αργά αργά στη μικρή και «εκτεθειμένη» προβλήτα του λιμανιού, όπου ένας ψαράς που έβγαινε εκείνη την ώρα για ψάρεμα, μας παραχώρησε πολύ ευγενικά τη θέση του. Η πρώτη μας επαφή με το λιμάνι, πριν καλά καλά ξημερώσει ήταν πραγματικά μια μαγευτική εμπειρία. Η μοναξιά του λιμανιού, τα φώτα που έλουζαν τα λιγοστά σπίτια πλάι στη θάλασσα και οι φωνές μερικών ψαράδων, μας έκαναν να νοιώσουμε έντονα πως βρισκόμασταν σε έναν πολύ μακρινό τόπο, σε μια κουκίδα γης, κάπου στην ερημιά του πελάγους...
Παρατηρώντας το ναυτικό χάρτη, θα τη βρούμε χαμηλά στο Αιγαίο, στο ύψος της Σαντορίνης, 12 ν.μ. ανατολικά της. Είναι το νοτιοανατολικότερο όριο του νησιωτικού συμπλέγματος των Κυκλάδων. Από την Ανάφη και κάτω απλώνεται το Κρητικό Πέλαγος, έχοντας 60 ν.μ. να τη χωρίζουν από τις βορινές ακτές της Κρήτης.
Η προέλευση του ονόματός της συνδέεται άμεσα με την Αργοναυτική Εκστρατεία. Όταν η Αργώ διέσχιζε το Κρητικό Πέλαγος με προορισμό την Ιωλκό, έπεσε σε σφοδρή κακοκαιρία. Η ανταριασμένη θάλασσα και οι ισχυροί άνεμοι την οδηγούσαν σε βέβαιη καταστροφή. Απεγνωσμένος ο Ιάσων παρακάλεσε τον Απόλλωνα να τους σώσει. Ο όμορφος θεός έριξε τότε ένα βέλος μπροστά τους, και ξαφνικά άστραψε όλη η θάλασσα. Έκθαμβοι οι Αργοναύτες έβλεπαν να αναδύεται μέσα από τη θάλασσα ένα ολόκληρο νησί. Έτσι «ανεφάνη» η Ανάφη. Ο Ιάσων, για να ευχαριστήσει το θεό ίδρυσε βωμό, και αργότερα το ναό του Αναφαίου Απόλλωνα.
Το έδαφός της είναι βραχώδες, με ψηλότερη κορυφή τη Βίγλα στα 580 μ., ενώ το μήκος των ακτών της φτάνει μόλις τα 20 ν.μ.. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι περίπου 250, χαρακτηριστικό όμως είναι πως οι περισσότεροι είναι κάτω των 45 χρόνων. Η Ανάφη, παρ΄ όλο που τα τελευταία χρόνια την επισκέπτονται όλο και περισσότεροι, δεν συγκαταλέγεται ανάμεσα στους δημοφιλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς, γεγονός που την καθιστά ιδανικό τόπο για ήσυχες διακοπές. Είναι ένα από τα λιγοστά πια νησιά μας που διατηρεί έντονα το αυθεντικό νησιώτικό της χρώμα, με τους κατοίκους της να διατηρούν στο ακέραιο τις συνήθειες και τον λιτό τρόπο ζωής τους. Δεν χρειάζονται παρά λίγες ώρες για να νοιώσεις όμορφα και να αισθανθείς τη ζεστή φιλοξενία τους. Δίχως να στριμώχνεσαι στα στενά σοκάκια για να περάσεις, εκεί που θα συναντήσεις ακόμη τους ηλικιωμένους να κάθονται κατά ομάδες στις πεζούλες, κοιτώντας σε στα μάτια για να σε χαιρετήσουν. Η απόλυτη γαλήνη και μια ανείπωτη γοητεία αγγίζουν την ψυχή σου, καθώς κάνεις την απογευματινή σου βόλτα στα σοκάκια της Χώρας ή όταν ρεμβάζεις στις μοναχικές αμμουδιές της νότιας πλευράς με τα πεντακάθαρα κρυστάλλινα νερά.
Στον Άγιο Νικόλαο και τη Χώρα
Ο μικρός οικισμός του Αγίου Νικολάου είναι και το κατ΄ ευφημισμόν «λιμάνι» του νησιού. Με τα λιγοστά κατάλευκα σπιτάκια του να μοιάζουν χωμένα στη ρίζα του βράχου, ίσως να μην αντιληφθούμε αμέσως την ξεχωριστή γοητεία του. Λίγες ώρες όμως παραμονής είναι αρκετές για να νιώσουμε μια αλλιώτικη ατμόσφαιρα. Κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτια, δύο μικρά παντοπωλεία και τρία ταβερνάκια όλα κι όλα, υπάρχουν μπροστά στον τσιμεντένιο, και μόλις λίγων δεκάδων μέτρων παραλιακό δρόμο. Η υπέροχη αμμουδιά πλάι στα σπίτια, μέσα ουσιαστικά στο λιμάνι, έχει νερά τόσο διάφανα που θα τα ζήλευαν ακόμα και οι πιο απόμακρες παραλίες.
Όσον αφορά το «λιμάνι», χωρίς καμία απολύτως υποδομή, μας γυρίζει πολλά χρόνια πίσω, τότε που όταν έπιαναν χοντροί καιροί, το πλοίο της γραμμής δεν αγκυροβολούσε αλλά προσπερνούσε την Ανάφη, αφήνοντας τους Αναφιώτες στην τύχη τους. Τι άλλαξε από τότε;
Τώρα υπάρχει μία προβλήτα στην άκρη του οικισμού, όπου ίσα ίσα δένει το καράβι, και ένας μικρός μόλος μπροστά στον τσιμεντένιο δρόμο που εξυπηρετεί τις ανάγκες των ψαράδων και τίποτε περισσότερο. Το λιμάνι είναι ασφαλές μόνο όταν φυσά η Τραμουντάνα και ο Γρέγος, ενώ όταν φυσά με δύναμη ο Μαίστρος η ρεστία που έρχεται μέσα είναι τόση, που θα είστε ασφαλείς μόνο αν είστε δεμένοι αρόδου. Βέβαια στους νοτιάδες δεν υπάρχει καμιά προστασία, γεγονός που αναγκάζει τους ντόπιους να τραβούν τις βάρκες τους έξω ή να ψάχνουν απάγκιο στις βορινές ακτές του νησιού. Η έλλειψη υποδομών και η ελλιπής προστασία του λιμανιού αποτελούν και τους βασικούς λόγους που σπάνια προσεγγίζουν στο νησί σκάφη αναψυχής.
Στα 260μ. υψόμετρο, σκαρφαλωμένη πάνω στο λόφο βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένη γύρω από το παλιό κάστρο, η Χώρα. Τρία χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένου δρόμου τη χωρίζουν από το λιμάνι του Αγίου Νικολάου, από όπου έρχεται το κοινοτικό λεοφωρείο έξι φορές την ημέρα. Παράλληλα μ΄ αυτόν υπάρχει και ένα τσιμεντένιο δρομάκι που σε οδηγεί στη Χώρα σε μισή ώρα περίπου. Για την ανάβαση προτιμήσαμε το λεοφωρείο, που μας μετέφερε σε λίγα λεπτά στο πάρκινγκ της Χώρας, που βρίσκεται στην αρχή του οικισμού. Από εκεί και πέρα συνεχίσαμε με τα πόδια. Πήραμε το κεντρικό δρομάκι και ανηφορίσαμε για λίγα μέτρα, ώσπου φτάσαμε στη μικρή πλατεία με τον τηλεφωνικό θάλαμο και ένα παγκάκι γυρισμένο προς το πέλαγος. Από αυτό το σημείο η θέα είναι μαγευτική. Σταθήκαμε για λίγο δίπλα στο φούρνο, όπου δοκιμάσαμε το υπέροχο αναφιώτικο ψωμί. Συνεχίσαμε τον περίπατό μας, παρατηρώντας τα ολόλευκα σπιτάκια με τους χαρακτηριστικούς θόλους και τις μικρές αυλές τους, που ήταν γεμάτες με πολύχρωμα λουλούδια. Σε λίγα λεπτά βγήκαμε στη μεγάλη πλατεία, στην άκρη του βράχου με τους παλιούς ανεμόμυλους και την εντυπωσιακή εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Η καθαριότητα, η απόλυτη ησυχία και ο απλός τρόπος ζωής των κατοίκων που δεν παρέλειπαν να χαιρετούν όποιον συναντούσαν στο δρόμο τους, δημιουργούσαν μια πολύ γλυκιά και ζεστή ατμόσφαιρα. Καθίσαμε μέχρι αργά το βράδυ στη Χώρα, δοκιμάζοντας τις καταπληκτικές αναφιώτικες λιχουδιές σε κάποιο από τα ταβερνάκια με το αυθεντικό νησιώτικο περιβάλλον τους.
Περίπλους
Από τον όρμο του Αγίου Νικολάου και ανατολικά έως το ακρωτήριο Κάλαμος, μέσα σε ένα διάστημα τριών ναυτικών μιλίων, βρίσκονται οι καλύτερες παραλίες του νησιού. Σε όλο αυτό το κομμάτι υπάρχει πολύ πράσινο, από τις ρεματιές που κατεβαίνουν στη θάλασσα, ενώ παράλληλα με την ακτή τρέχει ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος που ξεκινά από το λιμάνι και καταλήγει ως το Μοναστήρι της Παναγιάς της Καλαμιώτισσας στο ανατολικό άκρο του νησιού.
Πρώτα πρώτα συναντούμε το Κλεισίδι, που είναι ένας πολύ μικρός οικισμός με μερικά εξοχικά σπίτια, λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια και δύο ταβερνάκια. Ακριβώς από κάτω, βρίσκεται η ομώνυμη χρυσαφένια αμμουδιά με ρηχά κρυστάλλινα νερά και μεγάλα αρμυρίκια, όαση δροσιάς και ξεκούρασης. Δύσκολα θα βρούμε κάποια ελεύθερη γωνιά στην υπέροχη αυτή ακτή, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει πως γίνεται το αδιαχώρητο. Επειδή υπάρχει μονοπάτι που συνδέει το λιμάνι με το Κλεισίδι, η αμμουδιά συνήθως συγκεντρώνει αρκετό κόσμο. Τα ίδια ισχύουν και για την ακτή Κατσούνι, που βρίσκεται ακριβώς μετά το Κλεισίδι.
Για πιο μοναχικά, προτιμήστε το Μικρό και το Μεγάλο Ρούκουνα (πολύ όμορφη αμμουδιά 1χλμ περίπου), το Μεγάλο Ποταμό, τους Άγιους Ανάργυρους ή την παραλία του Μοναστηριού.
Επιλέξαμε να φουντάρουμε στην ανατολικότερη ακτή της νότιας πλευράς, την παραλία του Μοναστηριού. Ανάμεσα στα αρμυρίκια, οι κορμοί των οποίων είναι κυριολεκτικά θαμμένοι στην άμμο δίνοντας την εντύπωση μεγάλων θάμνων, κατεβαίνει χείμαρρος που φτάνει ως την αμμουδιά. Παράλληλα με το χείμαρρο υπάρχει μονοπάτι που μας οδηγεί σε λιγότερο από είκοσι λεπτά στο Κάτω Μοναστήρι της Παναγιάς της Καλαμιώτισσας, που βρίσκεται στον αυχένα του όρους Κάλαμος. Ονομάστηκε έτσι γιατί η εικόνα της βρέθηκε πάνω σε ένα καλάμι. Ίσως πρόκειται για το σημαντικότερο αρχαιολογικό χώρο του νησιού, δεδομένου ότι το Μοναστήρι είναι χτισμένο πάνω στα ερείπια του ναού του Αναφαίου ή Αιγλήτου Απόλλωνα. Ο εντυπωσιακός μαρμάρινος περίβολος του αρχαίου ναού αποτελεί και περίβολο του Μοναστηριού. Από εδώ ξεκινούσε η Ιερά οδός που έφτανε έως την αρχαία πόλη της Ανάφης, πέτρινα απομεινάρια της οποίας διακρίνουμε ακόμα και σήμερα. Η γιορτή της Παναγίας της Καλαμιώτισσας ή αλλιώς Παναγιάς της Ανάφης, στις 8 του Σεπτέμβρη, είναι ξεχωριστή μέρα για το νησί. Οι ετοιμασίες για το πανηγύρι ξεκινούν μέρες πριν, ενώ την παραμονή οι κάτοικοι «μετακομίζουν» στο Μοναστήρι. Είναι μια μεγάλη γιορτή στην οποία συμμετέχουν και πολλοί Σαντορινιοί προσκυνητές. Η ατμόσφαιρα είναι μοναδική και αξίζει να τη βιώσει κανείς. Οι κάτοικοι, με τοπικές ενδυμασίες χορεύουν παραδοσιακούς χορούς, ενώ αρκετοί διανυκτερεύουν εκεί. Με την κατασκευή όμως, του δρόμου που οδηγεί στο Μοναστήρι, πολύς κόσμος γυρνά τώρα στα σπίτια του. Και βέβαια δεν είναι όπως παλιά, τότε που οι κάτοικοι με ό,τι μέσο διέθεταν – με καΐκια, με τα ζώα ή με τα πόδια – έφταναν στο Μοναστήρι και διανυκτέρευαν εκεί, μην έχοντας κουράγιο μετά το γλέντι να διανύσουν την απόσταση της επιστροφής.
Χωρίς καμιά αμφιβολία όμως, ο πιο επιβλητικός τόπος του νησιού είναι ο βράχος του Κάλαμου, που φτάνει στα 460 μ. Υψόμετρο. Αξίζει να ανηφορίσετε το μονοπάτι που ξεκινά από το Κάτω Μοναστήρι και σε λίγο παραπάνω από μια ώρα σας βγάζει στην κορυφή του βουνού, όπου δεσπόζει η Πάνω Μονή της Παναγιάς της Καλαμιώτισσας. Χτισμένη στα 1715, πάνω στο παλιότερο ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου που βρισκόταν εκεί από το 1571, αποτελεί έναν ιδιαίτερα κουραστικό προορισμό, το θέαμα όμως είναι συγκλονιστικό και σίγουρα θα σας μείνει αλησμόνητο. Αυτό άλλωστε ανάγκασε πολλούς ξένους περιηγητές να χαρακτηρίσουν τον Κάλαμο ως έναν από τους τρομερότερους και συναρπαστικότερους βράχους της Μεσογείου.
Καβατζάροντας τον Κάλαμο, γυρνάμε στη βορειοανατολική πλευρά της Ανάφης που εκτείνεται για έξι περίπου μίλια, ως το βορινό κάβο του νησιού, το ακρωτήριο Δρέπανο. Χαρακτηρίζεται από απότομες και βραχώδεις ακτές, χωρίς βέβαια να λείπουν οι καλές παραλίες, όπως Λιβόσκοπος, η Βρύση και τα Χάλαρα. Πρέπει να είμαστε αρκετά τυχεροί για να τις απολαύσουμε, γιατί προσβάλλονται άμεσα από τα μελτέμια. Τα ίδια ισχύουν και για τη βορειοδυτική πλευρά, που εκτείνεται σε μήκος τριών ναυτικών μιλίων από το Δρέπανο ως το ακρωτήριο Λύτρα. Εδώ συναντούμε τις παραλίες των Πρασών και των Βαγιών που είναι στρωμένες με μεγάλες κροκάλες, ο καιρός όμως σπάνια θα μας επιτρέψει να σταθούμε.
For travelers
The entire southern side of the island from the port to the rock of Kalamos in the east is very well protected from the winds. Moreover, in this part, there are successively the most beautiful beaches on the island.
The gas station is on the way to& Chora and can transport fuel to the port with large plastic containers.
The public bus follows the route Agios Nikolaos - Chora, six times a day.
With the port’s expansion, which is soon to be completed, Anafi can welcome tourist boats and be a terrific station to refuel and rest on the way to Crete or the Dodecanese.
...keep Ribbing!
