In the islands of central Dalmatia
Exploring the Dalmatian coast
In the islands of central Dalmatia
Exploring the Dalmatian coast
Στα νησιά της νότιας Δαλματίας
Είναι προκλητική, είναι απρόβλεπτη και πολλές φορές επικίνδυνη. Ταξιδεύοντάς την όμως, ο καθένας μας θα βρει το καταφύγιό του είτε μέσα στην απεραντοσύνη της, είτε σε κάποια μοναχική βάλα. Η θάλασσα κρύβει έναν παράδεισο για τον καθένα μας μια μικρή Ιθάκη για όλους μας...
Αφήσαμε πίσω μας το Ντουμπρόβνικ, που μας γέμισε με απίστευτα όμορφες εικόνες ενώ παράλληλα μας άνοιξε την όρεξη για νέες περιπλανήσεις. Με πολύ κέφι και τη διάθεση μας στα ύψη, βάλαμε πλώρη για τα νησιά της νότιας Δαλματίας που ξεκινούν από εδώ και πάνω.
Lokrum
Μπορούμε να πούμε πως είναι το πρώτο νησάκι των Δαλματικών ακτών, μισό μίλι νότια του Ντουμπρόβνικ που αποτελεί δημοφιλή προορισμό από την εποχή του Μεσαίωνα. Είναι ένα κατάφυτο νησάκι και προσφέρεται για ημερήσιες εκδρομές, κολύμπι και περπάτημα στην υπέροχη φύση, που διαθέτει δυο όρμους: Ο ένας από αυτούς είναι ο Portoc που βρίσκεται ανατολικά και είναι το κυρίως λιμανάκι όπου δένουν τα τουριστικά καραβάκια που φτάνουν από το παλιό λιμάνι του Ντουμπρόβνικ κάθε ώρα. Εμείς, για περισσότερη ησυχία, προτιμήσαμε τον δεύτερο όρμο που βρίσκεται δυτικά. Εκεί δέσαμε στη μικρή προβλήτα η οποία συνδέεται με έναν τσιμεντόδρομο λίγων μέτρων που οδηγεί σε ένα υπέροχο πάρκο, όπου βρίσκεται το επιβλητικό μοναστήρι που χτίστηκε το 1023 και τώρα λειτουργεί ως καφέ - εστιατόριο. Το νησάκι με τις έντονα βραχώδεις ακτές συγκεντρώνει πολύ κόσμο, επειδή βρίσκεται πολύ κοντά στο Ντουμπρόβνικ, διαθέτει όμως και αρκετά ενδιαφέροντα μέρη σε σχέση με το μέγεθος του. Πρώτα πρώτα είναι ένα καταφύγιο γαλήνης και ηρεμίας πολύ κοντά στο πολύβουο Ντουμπρόβνικ. Έχει ανακηρυχθεί σε εθνικό πάρκο που διαθέτει βοτανικό κήπο με πολλά είδη εξωτικών φυτών. Στο μέσο περίπου του νησιού υπάρχει μια μικρή λίμνη με αλμυρό νερό, που λέγεται Mrtvo More ή «νεκρά θάλασσα» και συνδέεται με υπόγεια τούνελ με το πέλαγος.
Ιδιαίτερα δημοφιλής είναι η περιοχή των γυμνιστών, πάνω στα βράχια στα νότια του νησιού, από τις πρώτες περιοχές γυμνιστών στην Κροατία. Εκεί, πολύ εύκολα από το λιμανάκι και μέσα από μια όμορφη διαδρομή, σε οδηγούν οι πολλές ταμπέλες. Σε όσους αρέσει το περπάτημα, αξίζει η επίσκεψη στο ψηλότερο σημείο του νησιού όπου βρίσκεται το κάστρο Royal σε σχήμα αστεριού που χτίστηκε το 1806 από τον Γαλλικό στρατό. Η θέα προς την παλιά πόλη του Ντουμπρόβνικ και προς το Cavtat αλλά και προς το ίδιο το νησί σίγουρα θα σας αποζημιώσει.
Στο Lokrum λέγεται πως βρήκε καταφύγιο ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος όταν έπεσε σε καταιγίδα επιστρέφοντας από την τρίτη σταυροφορία.
ELAFITI ISLANDS
Τα Ελαφονήσια αποτελούνται απο 14 νησάκια που βρίσκονται βορειοδυτικά και σε απόσταση αναπνοής απο το Ντουμπρόβνικ. Ονομάστηκαν έτσι από τους αρχαίους Έλληνες που πρωτοαποίκησαν τα νησιά, λόγω των πολλών ελαφιών που υπήρχαν εκεί.
Τα πιο σημαντικά είναι το Kolocep, το Lopud και το Sipan, τα οποία είναι και τα μόνα κατοικημένα με συνολικά περίπου χίλιους κατοίκους. Και στα τρία νησάκια υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία καθώς και μικρά τουριστικά γραφεία που λειτουργούν μόνο το καλοκαίρι. Χαρακτηρίζονται από πλούσια βλάστηση αφού είναι σχεδόν ολοκληρωτικά σκεπασμένα με πεύκα και ψηλά μακια. Τα δάση που βρίσκονται κοντά στα χωριά έχουν μετατραπεί σε όμορφα πάρκα.
Την πλούσια βλάστηση των νησιών έρχονται να συμπληρώσουν οι δαντελωτές ακτές με όμορφους όρμους και ειδυλλιακά τοπία. Στα μικρά ταβερνάκια των φιλικών κατοίκων μπορείτε να απολαύσετε ντόπια κουζίνα και σπιτικά κρασιά. Βρίσκονται τόσο κοντά στο διάσημο Ντουμπρόβνικ και όμως, λόγω της παρθένας φύσης τους, νομίζεις πως βρίσκεσαι στο τέλος του κόσμου. Ιδανικός τόπος για ξεκούραση και χαλάρωση. Για αυτούς τους λόγους προφανώς τα νησάκια αυτά ήταν πολύ δημοφιλή στις αριστοκρατικές οικογένειες του Ντουμπρόβνικ που προτιμούσαν να χτίσουν εκεί τις εξοχικές τους κατοικίες.
Kolocep
Το πρώτο νησάκι που συναντάμε και βρίσκεται μόλις 3 ν.μ. βόρεια από το Ντουμπρόβνικ είναι το μικρότερο από τα κατοικημένα και εκτείνεται σε μόλις 2,35 τετραγωνικά χιλιομέτρα. Η βλάστηση είναι τροπική, με πεύκα, κάκτους και φοίνικες, ενώ υπάρχουν πολλά αρωματικά λουλούδια. Ιδανικός προορισμός για αυτούς που θέλουν να ξεφύγουν από το συνωστισμό των τουριστικών νησιών και να απολαύσουν ευχάριστους περιπάτους στην ύπαιθρο, όμορφες παραλίες και μικρά λιμανάκια χωρίς πολύ κόσμο. Ένας επιπλέον λόγος που αυξάνει ακόμα παραπάνω τη γοητεία του νησιού, είναι η απαγόρευση των αυτοκινήτων. Κύρια πηγή εσόδων των κατοίκων, από τον 14ο έως τον 18ο αιώνα, ήταν η αλιευση κοραλλιών στην Αδριατική αλλά και στην μακρινή Αφρική, τα οποία πουλιούνταν στις αγορές του Ντουμπρόβνικ και της Ευρώπης.
Είναι ένα πολύ γραφικό αδριατικό νησί με δύο χωριουδάκια που βρίσκονται στους δύο ομώνυμους μεγάλους όρμους: Τον Gornje Celo, σιην ανατολική πλευρά του νησιού, και τον Donje Celo βορειοδυτικά. Ο πρώτος, απέχει 4 ν.μ. από το Ντουμπρόβνικ και είναι ένα ήσυχο μέρος για κολύμπι και φαγητό, με λιγοστά σπίτια στο μυχό του όρμου και ένα μικρό αλιευτικό καταφύγιο. Ο δεύτερος, όπου βρίσκεται και το κυρίως χωριό, με ιδιαίτερο χρώμα, παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Υπάρχει μια μικρή προβλήτα στα ανατολικά του όρμου, ένα καφέ και λίγα παλιά διώροφα σπιτάκια πνιγμένα κυριολεκτικά σχο πράσινο. Ψηλά πεύκα μέσα από τα οποία ξεπροβάλλουν κυπαρίσσια και φοίνικες, ενώ μερικές υπέροχες μποκαμβίλιες σφραγίζουν με το χρώμα τους την ομορφιά του τοπίου. Στον μυχό του όρμου υπάρχει μια μεγάλη αμμουδιά χωρίς πολύ κόσμο, ιδανική για κολύμπι και ξεκούραση.
Lopud
Βρίσκεται 7 ν.μ. βορειοδυτικά του Ντουμπρόβνικ, ανάμεσα στο Kolocep και το Sipan και καλύπτει μια έκταση 4,63 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Είναι το πιο ανεπτυγμένο τουριστικά, με πολλές ενδιαφέρουσες εκκλησίες και μοναστήρια του 16ου αιώνα, ενώ οι παλιές κατοικίες των αριστοκρατών από το Ντουμπρόβνικ παραμένουν ακόμα πολύ ενδιαφέροντα κτίρια. Το μοναδικό χωριό βρίσκεται στον μεγάλο όρμο στη βορινή πλευρά του νησιού, όπου σήμερα κατοικούν 220 άνθρωποι. Πέτρινα σπίτια μέσα στην πλούσια βλάστηση, με όμορφους κήπους, στολίζουν τον παραλιακό τσιμεντόδρομο που τρέχει κατά μήκος της ακτής. Στον βορειοανατολικό κάβο μάς υποδέχεται το επιβλητικό μοναστήρι πλάι στο οποίο βρίσκεται το μικρό λιμανάκι, το οποίο είναι ασφυκτικά γεμάτο με βάρκες των ντόπιων και δεν μας επέτρεψαν ούτε να παραμείνουμε προσωρινά μέσα. Τα τουριστικά καραβάκια, που και αυτά δένουν έξω από το λιμανάκι, κατεβάζουν συνεχώς τουρίστες που έρχονται κυρίως για μονοήμερες εκδρομές. Αμέσως μετά υπάρχει μια πολύ όμορφη αμμουδιά, μπροστά από τα δυό καφέ της ακτής, με πολύ κόσμο.
Στο νησί δεν επιτρέπονται τα αυτοκίνητα, και το περπάτημα στο δρόμο που συνδέει την ανατολική με τη δυτική ακτή του ανοιχτού όρμου, ιδιαίτερα την ώρα που δύει ο ήλιος και οι ηλικιωμένοι συγκεντρωμένοι σε μικρές παρέες χαζεύουν τους περαστικούς, είναι πραγματικά απολαυστικό. Στο μέσο περίπου του όρμου υπάρχει ένα πανέμορφο πάρκο με εξαιρετική ποικιλία δέντρων από όλο τον κόσμο, πολλούς φοίνικες και εντυπωσιακά πεύκα με μοναδικούς ανάγλυφους κορμούς, το ύψος των οποίων ξεπερνά τα τριάντα μέτρα.
Το Lopud, που ουσιαστικά αποτελείται από δύο κατάφυτους λόφους τους οποίους ενώνει μια υπέροχη κοιλάδα, φιλοξενεί στη νότια πλευρά του την Sunj beach που θεωρείται από τις ομορφότερες αμμουδιές των Δαλματικών ακτών. Στην παραλία, που έχει σχήμα πετάλου, υπάρχουν δυο πρόχειρες ξύλινες κατασκευές που σερβίρουν φαγητό και ποτό στους λουόμενους. Εδώ καταφθάνει συνεχώς κόσμος από το μήκους ενός χιλιομέτρου μονοπάτι που συνδέει την παραλία με το χωριό. Εμείς, δυστυχώς δεν μπορέσαμε να την απολαύσουμε, γιατί εκείνη τη μέρα ο δυνατός νοτιάς ανακάτεψε πολύ τη θάλασσα και ήταν απαγορευτικός ακόμα και για προσωρινή αγκυροβολία.
Sipan
Είναι το μεγαλύτερο από τα Ελαφονήσια, σε απόσταση 9 ν.μ. από το Ντουμπρόβνικ, και το μοναδικό στο οποίο επιτρέπονται τα αυτοκίνητα. Εξακολουθεί όμως να είναι ένα ήσυχο μέρος, όπου εύκολα πιάνεις κουβέντα με ντόπιους που πρόθυμα σου δίνουν πληροφορίες για τον τόπο τους.
Στο νησί υπάρχουν δυο χωριά με όμορφα μεγάλα πέτρινα κτίρια, βίλλες και πολλές εκκλησίες. Ο κύριος οικισμός είναι ο Sipanska Luka και βρίσκεται σε έναν πολύ βαθύ και όμορφο όρμο στη βόρεια πλευρά του νησιού. Είναι ένα ήσυχο ψαροχώρι όπου τα πέτρινα σπίτια είναι κτισμένα στις παρυφές των κατάφυτων πλαγιών και φτάνουν μέχρι τη θάλασσα. Δέσαμε σε μια από τις δύο μικρές προβλήτες που υπάρχουν στην ανατολική πλευρά του στενόμακρου όρμου, κάτω από τα βλέμματα περίεργων ψαράδων, και βγήκαμε για μια βόλτα στον μεγάλο παραλιακό πεζόδρομο όπου κυκλοφορούσε ελάχιστος κόσμος. Πολλοί και μεγάλοι φοίνικες κατά μήκος της ακτής, κρύβουν τη θέα προς τα πέτρινα σπίτια, δινοντάς σου την εντύπωση πως βρίσκεσαι σε κάποιο τροπικό μέρος. Μετά από τη σύντομη περιήγηση μας, φτάσαμε σε ένα τριώροφο πέτρινο κτίριο που λειτουργεί σαν καφέ, στη μέση περίπου της ανατολικής πλευράς του όρμου. Μπροστά μας, τα απλωμένα δίχτυα και οι μικρές ψαρόβαρκες στη σειρά δίνουν μια πολύ γραφική νότα στην γαλήνια αυτή γωνιά της νότιας Δαλματίας.
Το δεύτερο και μικρότερο χωριό λέγεται Suduran και βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού, στο μυχό ενός μικρού όρμου. Τα λιγοστά πέτρινα σπίτια, το μικρό λιμανάκι και τα δυο μαγαζάκια με τις καλαμωτές συνθέτουν την πολύ γραφική εικόνα μιας όμορφης γειτονιάς.
Mljet
Το πρώτο μεγάλο νησί που συναντάμε με μήκος 20 ναυτικών μιλίων και μέσο πλάτος 2 ν.μ. Είναι ένα από τα γοητευτικότερα νησιά της Αδριατικής με πολλά ελκυστικά μέρη που αξίζουν να τα επισκεφθούμε, και πολλά μικρά χωριά. Άλλωστε, είναι και αυτό ένα από τα πολλά νησιά της Μεσογείου που διεκδικεί την παράδοση πως εδώ η Καλυψώ κράτησε για 7 ολόκληρα χρόνια τον Οδυσσέα κοντά της. Οι αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν το νησί Μελιτα, από όπου προκύπτει και το σημερινό του όνομα. Το 35 π.Χ. κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους, ενώ τον 6ο αιώνα ήταν υπό τον έλεγχο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.
Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού καλύπτεται από πυκνά δάση και το υπόλοιπο από λιβάδια και αμπέλια.
Σχεδόν το μισό νησί, στο δυτικό του τμήμα, αποτελεί εθνικό πάρκο από το I960, όπου η πλούσια βλάστηση και οι ήρεμοι όρμοι παραμένουν ανέγγιχτα από την τουριστική ανάπτυξη. Το εθνικό πάρκο βέβαια έχει φέρει πολύ τουρισμό στο νησί, οι απαγορεύσεις όμως, που όπως συνήθως συνεπάγονται, έχουν δυσαρεστήσει τους κατοίκους. Ο κυριότερος πόλος έλξης του πάρκου είναι οι δύο λίμνες του, που ενώνονται με τη θάλασσα με έναν στενό δίαυλο, που όμως απάγορεύεται η είσοδος σε κάθε είδους σκάφος.
Η μεγάλη λίμνη που καλύπτει 1,5 τετραγωνικό χιλιόμετρο, λέγεται Veliko Jezero και συνδέεται στα βόρειά της με έναν στενό δίαυλο με τη μικρή λίμνη Malo Jezero, ενώ στα νότια, μέσα από ένα μακρύ κανάλι, ενώνεται με τη θάλασσα. Στο δυτικό άκρο της μεγάλης λίμνης, πάνω σε ένα μικρό νησάκι βρίσκεται η επιβλητική εκκλησία St. Mary και το εντυπωσιακό μοναστήρι που χτίστηκε τον 12ο αιώνα και σήμερα το ισόγειο του λειτουργεί ως καφέ-εστιατόριο.
Ο γαρμπής που φυσούσε εκείνο το μεσημέρι δεν μας απασχολούσε ιδιαίτερα, αφού από το Sipan είχαμε να καλύψουμε μόλις 5 ν.μ. για το νοτιοδυτικότερο άκρο του Mljet. Εκεί βρίσκεται ο όρμος Saplunara όπου δέσαμε σε έναν από τους δυο μικρούς μώλους που υπάρχουν στη νότια πλευρά του, την οποία προτιμήσαμε γιατί ήταν το μόνο σημείο που μας προστάτευε αρκετά από τα μεγάλα κύματα. Μέσα στον όρμο, πνιγμένο κυριολεκτικά στα πεύκα που κατεβαίνουν μέχρι τη θάλασσα, υπάρχουν τρεις υπέροχες αμμουδιές με καταπράσινα νερά. Είναι ένα ήσυχο μέρος με λίγο κόσμο και ελάχιστα σπίτια στις παρυφές των λόφων όπου αξίζει να μείνει κανείς μια ή δυο μέρες για ηρεμία και ξεκούραση. Υπάρχουν δυο ταβέρνες δίπλα στη θάλασσα, με όμορφη θέα, όπου δοκιμάσαμε γνήσια δαλματική κουζίνα παρέα με τους πολύ απλούς και ευχάριστους ιδιοκτήτες. Λόγω καιρού αλλά και επειδή το μέρος ήταν πολύ όμορφο και ήσυχο αποφασίσαμε να διανυκτερεύσουμε εδώ, χαλαρώνοντας και απολαμβάνοντας την υπέροχη φύση.
Την επόμενη μέρα ο γαρμπής ανέβασε τη δύναμη του στα 6 μποφόρ και μας δυσκόλεψε αρκετά για να περάσουμε το νότιο κάβο. Από εκεί και πέρα όμως τα πράγματα ήταν εύκολα αφού ανεβαίναμε την ανατολική πλευρά του νησιού όπου βρίσκονται και τα ωραιότερα σημεία του. Ο πρώτος όρμος που συναντάμε λέγεται Okuklje και, όπως όλοι οι όρμοι στην Κροατία, εισέρχεται σε μεγάλο μήκος στη στεριά, με μεγάλο βάθος σε μικρή απόσταση από την ακτή, που κάνει την αγκυροβολία αδύνατη. Γι' αυτόν τον λόγο, οι ντόπιοι έχουν προνοήσει και έφτιαξαν ρεμέντζα κάθε πέντε μέτρα περίπου, ώστε να διευκολύνουν τα τουριστικά σκάφη που καταφθάνουν στον τόπο τους. Δέσαμε λοιπόν και εμείς σε ένα από τα πολλά ρεμέντζα και βγήκαμε για μια μικρή βόλτα. Ο όρμος περιβάλλεται από καταπράσινους λόφους και τα σπίτια βρίσκονται κατά μήκος της δαντελωτής ακτογραμμής. Υπάρχουν δυο τρία μαγαζάκια και τέσσερα πέντε ταβερνάκια και καφέ. Ολόκληρος ο όρμος στη βορινή πλευρά του είναι τσιμενταρισμένος και φιλοξενεί πολλά σκάφη.
Αφού ήπιαμε το δεύτερο πρωινό μας καφεδάκι, συνεχίσαμε την πορεία μας και με χαμηλή ταχύτητα περιπλέαμε τις ανατολικές ακτές του Mljet θαυμάζοντας την απίστευτη φύση. Ενάμισι μίλι πιο πάνω συναντούμε τον όρμο Prozura την είσοδο του οποίου «κλείνουν» τρεις μικρές νησίδες. Είναι ένας πολύ όμορφος όρμος με λίγα εξοχικά σπίτια, πολύ καλά προστατευμένος από τους καιρούς. Αφού κάναμε ένα μικρό περίπλου γύρω από τα νησάκια, μπήκαμε στον επόμενο όρμο που λέγεται Sobra, ο οποίος δεν μας κράτησε πολύ αφού δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο.
Έτσι, βάλαμε πλώρη για το Polace που βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού. Διανύσαμε τα 10 ν.μ. που μας χώριζαν σε μια ώρα περίπου, σταματώντας συχνά για να φωτογραφίσουμε τα πολύ όμορφα τοπία που συναντούσαμε.
Το Polace είναι ένας ευρύχωρος όρμος που βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού. Η είσοδος του βλέπει βορειοανατολικά και προστατεύεται από τέσσερις κατάφυτες νησίδες που βρίσκονται μπροστά, κάνοντας το Polace ένα από τα ασφαλέστερα αγκυροβόλια σε όλους τους καιρούς. Στην εσωτερική πλευρά των νησίδων αυτών, σχηματίζονται μικροί ορμίσκοι με κρυστάλλινα και γαλήνια νερά, όπου ο καθένας μπορεί να βρει την «ιδιωτική» του ακτή. Το μικρό χωριό είναι χτισμένο στο νότιο τμήμα του όρμου και αποτελείται από μιά σειρά τριώροφων πέτρινων κτιρίων που χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα. Στο βάθος του όρμου και δίπλα στο κάστρο, υπάρχει ένα κιόσκι από όπου μπορείτε να προμηθευτείτε εισιτήρια για τις λίμνες στην τιμή των οποίων περιλαμβάνεται η μεταφορά με λεωφορείο και η περιήγηση με καραβάκι. Αξίζει όμως, αν σας περισσεύει χρόνος, να ακολουθήσετε τα μονοπάτια που μέσα από υπέροχα τοπία θα σας οδηγήσουν στις λίμνες. Επειδή όμως η απόσταση είναι αρκετά μεγάλη, προτιμήσαμε να πλεύσουμε προς το χωριό Pomena που βρίσκεται στο μέσον της βορινής πλευράς του Mljet και από εκεί να προσεγγίσουμε πιο εύκολα και γρήγορα τις λίμνες.
Διανύσαμε γρήγορα τα 5 ν.μ. που μας χώριζαν και αγκυροβολήσαμε στο Pomena που είναι από τα πιο ανεπτυγμένα λιμάνια του νησιού, με αρκετά εστιατόρια και ξενοδοχεία, και από τα ελάχιστα των Δαλματικών ακτών όπου το βάθος μάς επέτρεψε να ρίξουμε άγκυρα. Βγήκαμε για μια μικρή βόλτα και έπειτα κατευθυνθήκαμε στο μικρό περίπτερο που βρίσκεται στον μυχό του όρμου και προμηθευτήκαμε εισιτήρια για τις λίμνες. Η τιμή τους έφτανε τα 13 ευρώ κατά άτομο, συμπεριλαμβάνοντας και την περιήγηση με το καραβάκι.
Πήραμε να ανεβαίνουμε τον ανηφορικό τσιμεντόδρομο και μετά από διακόσια μέτρα περίπου κόψαμε δεξιά, σε ένα πολύ όμορφο καλντερίμι μέσα σε πυκνή βλάστηση το οποίο μας οδήγησε στη μικρή λίμνη Malo Jezero. Αρκετό μέρος της λίμνης το περπατήσαμε παράκτια, φτάνοντας στον δίαυλο με τον οποίο ενώνεται με τη μεγάλη λίμνη Veliko Jezero. Στην αρχή της μεγάλης λίμνης περιμέναμε το καραβάκι το οποίο αφού μας ξενάγησε για λίγη ώρα στα αλμυρά νερά της, μας αποβίβασε στο μικρό νησάκι όπου βρίσκεται το υπέροχο μοναστήρι και η μοναδική εκκλησία St. Mary. To περιβάλλον των λιμνών είναι μαγευτικό και ο κόσμος έδειχνε να το απολαμβάνει είτε καλυμπώντας στα καταπράσινα νερά, είτε νοικιάζοντας τις χρωματιστές πλαστικές πιρόγες για μια βόλτα εν πλω, είτε απλά κάνοντας ηλιοθεραπεία πάνω στα βράχια πλάι στα πεύκα που ακουμπούν στο νερό.
Lastovo
Νωρίς το απόγευμα ήμασταν πάλι εν πλω, σε μια θάλασσα ασάλευτη. Η πυξίδα μας έδειχνε 256 μοίρες και η πλώρη μας σημάδευε το ακρωτήρι Struga, το νοτιοανατολικό άκρο του Lastovo. Μας χώριζαν 20 ν.μ., στην πορεία μας όμως υπήρχαν πάρα πολλές ξέρες και νησίδες που βρίσκονται στη σειρά και εκτείνονται σε μήκος 7 ν.μ. περίπου, συνιστώντας μια απο τις πιο επικίνδυνες περιοχές των Δαλματικών ακτών. Διορθώναμε συνεχώς την πορεία μας κρατώντας ιδιαίτερα μεγάλες αποστάσεις από τα επικίνδυνα σημεία, μιας και η γαλήνια θάλασσα κάτω από το λιγοστό φως του ήλιου που ήταν στη δύση του, δεν πρόδιδε την παρουσία τους.
Μοιραία λοιπόν, καθυστερήσαμε λίγο παραπάνω, φτάσαμε όμως με απόλυτη ασφάλεια κάτω από τον φάρο που βρίσκεται ψηλά στον άγονο λόφο του ακρωτηρίου. Ήταν η πρώτη φορά που δεν συναντούσαμε κατάφυτους ορεινούς όγκους και μας έκανε μεγάλη εντύπωση. Είχαμε σημαδέψει τον φάρο στο ακρωτήρι Struga γιατί πίσω του «κρύβεται» ένας εξαιρετικός όρμος, που αν δεν προσέξεις μπορεί εύκολα να τον προσπεράσεις: ο Skrivena Luka που σημαίνει «κρυμμένο λιμάνι». Απόλυτα προφυλαγμένος από όλους τους καιρούς, είναι ένα εξαιρετικό καταφύγιο και πολύ δημοφιλές αγκυροβόλιο. Περνώντας από την στενή είσοδο του, με βάθος που μέσα στο κανάλι δεν ξεπερνά τα 7 μέτρα, μπροστά μας ανοίγεται ένας πολύ μεγάλος όρμος με λίγα εξοχικά σπιτάκια σκορπισμένα στην βραχώδη ακτή, καθένα από τα οποία έχει και το δικό του ντοκάκι. Στη δυτική πλευρά του όρμου υπάρχει μια πλωτή εξέδρα που έχει το ρόλο μαρίνας και είναι γεμάτη με ιστιοφόρα. Δίπλα ακριβώς βρίσκεται η μοναδική ταβέρνα που εξυπηρετεί τα καταφθάνοντα πληρώματα. Εμείς προτιμήσαμε ένα απομονωμένο ντοκάκι για να δέσουμε, να μαγειρέψουμε και να περάσουμε το βράδυ μας. Αφού ετοιμάσαμε μια υπέροχη μακαρονάδα, στήσαμε την τραπεζαρία μας πάνω στο φουσκωτό και με ελληνικό ουζάκι απολαύσαμε τη μαγική νύχτα στο απάνεμο λιμάνι. Περάσαμε αρκετή ώρα ρεμβάζοντας, ώσπου τελικά αρκετά ζαλισμένοι αφεθήκαμε στην αγκαλιά του Μορφέα.
Δεν είχε περάσει ούτε μια ώρα, όταν ένας συνεχόμενος θόρυβος διέκοψε τον βαθύ μας ύπνο. Η πλώρη μας σερνόταν πάνω στο ντοκάκι για αρκετή ώρα με αποτέλεσμα να γδαρθεί έντονα. Μάταια προσπαθούσαμε να πάρουμε λίγο άγκυρα ώστε να απομακρυνθούμε από τον ντόκο. Ξεσέρναμε συνέχεια. Αιτία ήταν ο δυνατός βορειοανατολικός καταβατικός άνεμος που ξέσπασε, τον οποίο οι ντόπιοι ονομάζουν «bora» και είναι πολύ επικίνδυνος. Βέβαια, έφταιγε και ο εφησυχασμός μας, λόγω της απόλυτης άπνοιας που επικρατούσε λίγο πιο πριν: το γεγονός ότι δεν φροντίσαμε να αφήσουμε αρκετό έκταμα, σε συνδυασμό με τη φυκιάδα του βυθού, είχε σαν αποτέλεσμα να μην πιάσει καλά η άγκυρα. Φυσούσε δαιμονισμένα και πολύ δύσκολα μπορέσαμε να λύσουμε. Αφού καταφέραμε για λίγο να σταθούμε κόντρα στον bora που μας έσπρωχνε με μεγάλη δύναμη στα βράχια, κατευθυνθήκαμε προς την πλωτή εξέδρα μέσα στο πυκνό σκοτάδι. Τα πληρώματα των ιστιοφόρων, ξύπνια και αυτά, προσπαθούσαν να σιγουρέψουν τα σκάφη τους. Ευτυχώς για μας, υπήρχε μια και μοναδική θέση στην πλωτή εξέδρα και μάλιστα από την υπήνεμη πλευρά της, με αποτέλεσμα οι πρυμάτσες να κρατούν το φουσκωτό, οπότε δεν είχαμε το φόβο να ξεσύρουμε.
Δεμένοι σίγουρα τώρα πια, ανάψαμε ένα τσιγάρο για να χαλαρώσουμε από τη νυχτερινή μας περιπέτεια και συνεχίσαμε τον ύπνο μας. Την επομένη το πρωί, η γαλήνη επανήλθε στο λιμάνι και ξεκινήσαμε την περιήγηση μας στο νησί.
Το Lastovo, που βρίσκεται αρκετά ανοιχτά στην Αδριατική, μέχρι πρόσφατα ήταν στρατιωτική περιοχή και δεν επιτρεπόταν να προσεγγίσεις παραπάνω από 300 μέτρα από την ακτή. Αυτό βέβαια είχε σαν αποτέλεσμα να μείνει ανέγγιχτο από την τουριστική ανάπτυξη και να διατηρήσει έτσι την αυθεντικότητά του. Το σπιτικό φαγητό, το ντόπιο κρασί και οι πολύ φιλικοί κάτοικοι του εγγυώνται ευχάριστη διαμονή.
Το νησί εκτείνεται σε μήκος 5 ν.μ. με μέσο πλάτος που φτάνει τα 4 ν.μ. και περιβάλλεται από 46 μικρές νησίδες. Η μεγαλύτερη επιφάνειά του είναι βραχώδης και άγονη, εκτός από τις πλαγιές που βρίσκονται γύρω από το κυρίως χωριό. Αν και ο πληθυσμός έχει ελαττωθεί τα τελευταία χρόνια, οι κάτοικοι ανέρχονται μόλις στους 100, υπάρχουν πολλά σπίτια, αρκετά μαγαζάκια, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα στενά πέτρινα δρομάκια, οι παλιές εκκλησίες και το κάστρο που δεσπόζει πάνω από το χωριό.
Στη δυτική του πλευρά το νησί συνδέεται με μια χαμηλή γέφυρα λίγων μέτρων με το νησάκι Prezba, σχηματίζοντας έτσι δυο πολύ μεγάλους και σε πολλά σημεία ασφαλείς όρμους: Τον Veli Lago στα νότια και τον Mali Lago στα βόρεια, που εκτείνονται τόσο βαθιά που μοιάζουν με λίμνες. Απέναντι από την είσοδο του νότιου όρμου, στο χωριουδάκι Ubli, δίπλα από την προβλήτα που πιάνει το Ferry της γραμμής υπάρχει ένας μικρός μώλος όπου βρίσκεται το βενζινάδικο, ενώ κοντά στο γεφυράκι που ενώνει τα δυο νησιά έχει γίνει μια καινούρια μαρίνα που παρέχει τα πάντα.
Αφού μείναμε αρκετά στο νησί εξερευνώντας πολλούς όρμους, νωρίς το απόγευμα το αφήναμε πίσω μας βάζοντας πλώρη για το περίφημο Korcula.
Korcula
Είναι το 6ο μεγαλύτερο νησί της Αδριατικής και καλύπτει μια επιφάνεια 276 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Εκτείνεται σε μήκος 47 χλμ., με μεγαλύτερο πλάτος 8 χιλιόμετρα. Απέχει 7 ν.μ. από το Lastovo και 9,4 ν.μ. από το Mljet. Οι κάτοικοι του, πέρα από τον τουρισμό, ασχολούνται παραδοσιακά με την αλιεία και τη γεωργία, ενώ περίφημο είναι το τοπικό κρασί. Το νησί διαθέτει αρκετά αγκυροβόλια, ικανά να φιλοξενήσουν τα πολλά σκάφη που το επισκέπτονται καθημερινά.
Πρώτοι οι Έλληνες αποίκησαν το νησί, οι οποίοι λόγω της πυκνής του βλάστησης που δύσκολα διαπερνούσαν οι ακτίνες του ήλιου, το ονόμασαν «Μέλαινα Κέρκυρα» από όπου προέρχεται και το σημερινό του όνομα. Οι Έλληνες ήρθαν στο νησί τον 6ο αιώνα π.Χ. και ίδρυσαν αποικίες σε πολλά σημεία, με κυριότερη την περιοχή που σήμερα βρίσκεται η Lumbarda. Εκεί βρέθηκε μια επιγραφή γραμμένη στα ελληνικά και εξηγεί πώς σχεδιάστηκε η πόλη, αδιάσειστο στοιχείο της πρώτης αποίκησης από Έλληνες.
Η Lumbarda είναι ένα μικρό ψαροχώρι στο ανατολικό άκρο του νησιού με 1200 κατοίκους και απέχει γύρω στα 5 χλμ. από την παλιά πόλη Korcula.
Το χωριό είναι χτισμένο γύρω από έναν μικρό όρμο όπου πρόσφατα φτιάχτηκε μια καινούρια μαρίνα, που αποτελεί εναλλακτική λύση εάν δεν υπάρχει θέση στην Aci μαρίνα που βρίσκεται στην παλιά πόλη.
Το Korcula είναι ένα από τα ομορφότερα και πιο πράσινα νησιά της Αδριατικής, και ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς της νότιας Δαλματίας και όχι άδικα. Έχει πολλά να προσφέρει στον επισκέπτη, καθώς είναι πλούσιο σε ιστορία και πολιτισμό, έχει υπέροχη φύση, πολλές παραλίες με κρυστάλλινα νερά και πολλούς όρμους. Διαθέτει πολύ ωραίες αμμουδιές, όπως η Bili Zal και η Przina που βρίσκονται κοντά στη Lumbarda, στα 6 χλμ. ανατολικά από την παλιά πόλη Korcula, καθώς και πολύ όμορφα ορεινά χωριά. Ανατολικά του νησιού βρίσκονται 19 νησίδες που ονομάζονται «Skoji islands» όπου καταφθάνουν συνέχεια τα τουριστικά καραβάκια. Διαθέτουν όμορφες ακτές με πράσινα νερά και σίγουρα αξίζουν την επίσκεψη μας.
Βέβαια, ο μεγαλύτερος πόλος έλξης είναι η ομώνυμη μεσαιωνική πόλη που περιβάλλεται από εντυπωσιακά τείχη. Πολλοί την αποκαλούν «μικρό Ντουμπρόβνικ» λόγω της ομορφιάς της και των εκπληκτικών πέτρινων κτιρίων της.
Είναι χτισμένη στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού, πάνω σε μια λωρίδα γης που εισχωρεί στη θάλασσα και αποτελεί μια τυπική μεσαιωνική δαλματική πόλη. Προστατεύεται από μεγάλα τείχη και στρόγγυλους πύργους και από μακριά μοιάζει με πόλη «οχυρό».
Είναι ένα πραγματικό στολίδι που κοσμεί τις Δαλματικές ακτές και σίγουρα αξίζει να ξοδέψουμε πολύ χρόνο περιπλανώμενοι στα υπέροχα λιθόστρωτα δρομάκια, ανάμεσα στα πανέμορφα γκριζοπέτρινα σπίτια. Τα μαγαζάκια και τα ταβερνάκια που είναι σκορπισμένα στα στενά, τα οποία είναι γεμάτα με λουλούδια και υπέροχες μποκαμβίλιες που κρέμονται από σπίτι σε σπίτι, δημιουργούν ένα πολύ όμορφο σκηνικό. Μετά από την «περιήγηση» στο μεσαιωνικό παρελθόν της πόλης, επιβάλλεται ένα καφεδάκι στην ανατολική πλευρά του κάστρου όπου βρίσκονται τα καφέ στη σειρά, κάτω από τη σκιά πεύκων με θέα τη βαθιά μπλε θάλασσα.
Ένας ακόμη λόγος που κάνει διάσημο το νησί είναι ότι αποτελεί, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των ντόπιων, τη γενέτειρα του μεγάλου εξερευνητή και συγγραφέα Marco Polo. Ισχυρίζονται πως γεννήθηκε στην παλιά πόλη του Korcula το 1254, όπου υπάρχει και το σπίτι του που το έχουν μετατρέψει σε μικρό μουσείο προς τιμήν της φήμης του και των ταξιδιών του. Ύστερα, πήγε στην Βενετία με την οικογένειά του το 1269 και περιπλανήθηκε στον κόσμο για να καταλήξει τελικά σε μια γενοβέζικη φυλακή. Τα στοιχεία βέβαια που αποδεικνύουν πως γεννήθηκε στο Korcula δεν είναι σαφή. Η πιθανότητα να είναι δαλματικής καταγωγής είναι πιο τεκμηριωμένη. Πολλοί Ιταλοί ιστορικοί πιστεύουν πως η οικογένειά του ήρθε από το Sibenik και το όνομά του ήταν Pile, που στα Κροάτικα σημαίνει «κοτόπουλο» και γι' αυτό έγινε Polo που στα Ιταλικά σημαίνει επίσης «κοτόπουλο».
Η πόλη ήταν στο απόγειο της δόξας της τον 16ο αιώνα και φιλοξενούσε 6000 ανθρώπους. Είναι πολύ έξυπνα σχεδιασμένη, εξασφαλίζοντας άνεση και ασφάλεια στους κατοίκους της. Οι δρόμοι που τρέχουν δυτικά είναι ίσιοι, με σκοπό να ανοίξουν την πόλη στον φρέσκο μαΐστρο, ενώ οι δρόμοι που τρέχουν ανατολικά είναι ελαφρώς κυρτοί, ώστε να ελαχιστοποιούν τη δύναμη του bora που έρχεται από βορειοανατολικά.
Δέσαμε στην Aci μαρίνα που βρίσκεται σε ιδανικό μέρος, λίγα μόλις μέτρα από την παλιά πόλη. Σε πέντε λεπτά βρισκόμασταν μπροστά στην κεντρική πύλη που βρίσκεται στη νότια πλευρά του κάστρου. Τον 14ο αιώνα υπήρχε μια ξύλινη κρεμαστή γέφυρα, που αντικαταστάθηκε όμως από σκαλοπάτια που οδηγούν στον πύργο VeliW ReVelin. Ανεβήκαμε στον πύργο από όπου η θέα προς τις κόκκινες κεραμοσκεπές των σπιτιών μέσα στο κάστρο αλλά και προς την μαρίνα, είναι μαγευτική.
Ακριβώς μπροστά, βρίσκεται μια μικρή πλατεία από όπου ξεκινά το κεντρικό δρομάκι που οδηγεί στο ψηλότερο σημείο της πόλης όπου βρίσκεται ο επιβλητικός καθεδρικός ναός του Αγιου Μάρκου.
Χτίστηκε τον 15ο αιώνα από Ιταλούς και ντόπιους αρχιτέκτονες οι οποίοι για την κατασκευή του χρησιμοποίησαν τοπική πέτρα.
Δίπλα στον ναό, στο Gabriellis Palace, φιλοξενείται το Μουσείο της πόλης. Μόλις περάσουμε την είσοδο του βλέπουμε ένα μεγάλο τραπέζι που αναφέρεται στην ελληνική παρουσία στο νησί και ακολουθείμια συλλογή από λαξευμένες πέτρες και των αντίστοιχων εργαλείων τους καθώς και εργαλείων ναυπηγικής.
Ακριβώς απέναντι από το Μουσείο βρίσκεται το Abbey Palace με υπέροχους πίνακες του 15ου και 16ου αιώνα. Συνεχίζοντας στο κεντρικό δρομάκι, στο πρώτο στενό που συναντούμε βρίσκεται το σπίτι του Marko Polo με μερικές ενδιαφέρουσες βυζαντινές εικόνες ζωγραφισμένες πάνω σε ξύλο. Κατηφορίζοντας, φτάνουμε στον κυκλικό πύργο Zakrjan που χτίστηκε το 1481. Από εδώ φαίνονται καθαρά οι ακτές της Κροατίας. Προχωρώντας αριστερά, φτάνουμε στη δυτική πύλη όπου υπάρχει μια επιγραφή σία λατινικά από το 1592, που λέει πως η πόλη ιδρύθηκε μετά την πτώση της Τροίας από τον Αντηνορο.
Μετά από την υπέροχη βόλτα μας που μας χάρισε μοναδικές εμπειρίες, καταλήξαμε στο «Adio Mare» για φαγητό. Βρίσκεται λίγο πιο κάτω από το σπίτι του Marco Polo και έχει ένα ιδιαίτερα όμορφο και παραδοσιακό ντεκόρ σε αντίθεση με τα υπόλοιπα εστιατόρια. Προσφέρει πολύ καλό φρέσκο ψάρι και παραδοσιακά δαλματικά φαγητά, τα οποία μάλιστα φτιάχνονται στον φούρνο που βρίσκεται μπροστά στα τραπέζια, δινοντάς μας έτσι την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τον τρόπο με τον οποίο φτιάχνονται τα φαγητά τους. Μπορεί να περιμέναμε αρκετά για να βρούμε τραπέζι, άξιζε όμως τον κόπο και με το παραπάνω.
Ενθουσιασμένοι από την παλιά πόλη αποφασίσαμε να μείνουμε και την επόμενη μέρα, οπότε και κάναμε τα «αναμνηστικά» μας ψώνια και το μεσημεράκι βάλαμε πλώρη προς τις βορινές ακτές του νησιού.
Χωρίς βιασύνη πλέαμε κοντά στις κατάφυτες πλαγιές και εξερευνούσαμε όλο αυτό το κομμάτι. Υπάρχουν πολλές βοτσαλωτές παραλίες πνιγμένες στα πεύκα που κατεβαίνουν μέχρι τη θάλασσα και αρκετοί όρμοι και λιμανάκια για αγκυροβολία. Μετά από 23 ν.μ. περίπου καβαντζάραμε το δυτικότερο ακρωτήρι του νησιού, όπου βρίσκεται ο βαθύς όρμος Vela Luka, που έχει τον ρόλο του δεύτερου λιμανιού του Korcula.
Είναι πολύ ασφαλές αγκυροβόλιο, αφού προστατεύεται από τέσσερα νησάκια που βρίσκονται στην είσοδο του. Εμείς προτιμήσαμε να αγκυροβολήσουμε στη νησίδα Proizd που χωρίζεται με έναν στενό δίαυλο από το Korcula. Κρυστάλλινα νερά και μια όαση ανέγγιχτης φύσης χαρακτηρίζουν την όμορφη αυτή νησίδα. Υπάρχει μια ταβέρνα μόνο στη νότια ακτή, με ντόπιο κρασί και παραδοσιακή δαλματική κουζίνα.
Αφού απολαύσαμε το κολύμπι μας στα καταπράσινα νερά, νωρίς το απόγευμα αφήναμε πίσω μας τη νότια Δαλματία με τις καλύτερες εντυπώσεις.
Μπορώ να πω με σιγουριά πως η νότια Δαλματία είναι από μόνη της ένας ιδανικός προορισμός. Αξίζει τον κόπο να διανύσουμε την απόσταση που μας χωρίζει, ακόμα κι αν έχουμε λίγες μέρες στη διάθεση μας. Η εμπειρία είναι μοναδική και οι εικόνες μαγικές...
Συλλέγοντας συνεχώς τέτοιες θαλασσινές εικόνες, από την οπτική βέβαια γωνία που το αγαπημένο μας φουσκωτό μάς χαρίζει, συνεχίζουμε το ταξίδι μας...
Νησιά Νότιας Δαλματίας: Ναυτικές πληροφορίες
- Στα Ελαφονήσια δεν υπάρχουν οργανωμένες μαρίνες, μπορούμε όμως να αγκυροβολήσουμε με ασφάλεια σε αρκετούς όρμους και μικρά λιμανάκια.
- Στο Mljet, είναι άξιον απορίας που δεν υπάρχουν μαρίνες. Υπάρχουν όμως πολλοί όρμοι που «κλείνουν» τόσο πολύ στην είσοδο τους, δημιουργώντας φυσικές λίμνες, απόλυτα ασφαλείς σε όλους τους καιρούς. Η παρουσία των γραφικών χωριών στους όρμους αυτούς μας εγγυάται πως δεν θα μας λείψει τίποτα.
- Στο Lastovo, που είναι απλά ένα καλό μέρος χωρίς να έχει κάτι το ενδιαφέρον, υπάρχει μια καινούρια μαρίνα στο Veli Lago κοντά στη γέφυρα που συνδέει το νησί με τη νησίδα Prezba.
• Δεν υπάρχουν ιδιαίτερα επικίνδυνα σημεία στα νησιά της νότιας Δαλματίας, πέρα από τους βράχους και τους υφάλους που βρίσκονται γύρω από το Lastovo.- Στο Karcula υπάρχουν δύο μαρίνες: Η μια βρίσκεται στην Lumbarda, στο ανατολικότερο σημείο του νησιού και διαθέτει 90 θέσεις ελλιμενισμού, και η άλλη, που ανήκει στην Aci club, βρίσκεται έξω ακριβώς από τα τείχη της παλιάς πόλης Korcula.
Λόγω της προνομιακής θέσης της δεύτερης, χρειάζεται αρκετή τύχη για να βρούμε να δέσουμε. Έχει το μεγάλο πλεονέκτημα πως σε πέντε λεπτά με τα πόδια φτάνουμε στην πύλη του κάστρου που φιλοξενεί την περίφημη παλιά πόλη, ένα από τα ομορφότερα μέρη ολόκληρης της Δαλματίας. Με 159 θέσεις ελλιμενισμού, δυο εστιατόρια, καφέ, μπάνια, καταστήματα αλλά και ενοικιαζόμενα δωμά-τια αποτελεί μια ολοκληρωμένη μαρίνα:Τηλ. 020-711 661, e-mail: m.korcula@aci-club.hr
Στίγμα: 42°57''Ν - 17°08''Ε
VHF: Κανάλι 17Σημεία ανεφοδιασμού:
α) Sobra στο Mljet
β) Ubli στο Lastovo
γ) Vela Luka και παλιά πόλη Korcula στο Korcula. - Στο Lastovo, που είναι απλά ένα καλό μέρος χωρίς να έχει κάτι το ενδιαφέρον, υπάρχει μια καινούρια μαρίνα στο Veli Lago κοντά στη γέφυρα που συνδέει το νησί με τη νησίδα Prezba.
...keep Ribbing!
