Σέριφος
Περιπλάνηση στις Κυκλάδες
Σέριφος
Περιπλάνηση στις Κυκλάδες
Κύθνος
Για πολλούς, το ταξίδι είναι απλά μια απόδραση από την αυστηρά προγραμματισμένη μας καθημερινότητα. Πίσω όμως από αυτή την απόδραση κρύβεται κάτι πιο ουσιαστικό. Αν προβληματιστούμε λίγο βαθύτερα, θα διαπιστώσουμε πως η δύναμη της καθημερινότητας και η επίδρασή της πάνω μας είναι τόσο αόρατη και τόσο ισχυρή που πραγματικά αποκοιμίζει όλες μας τις αισθήσεις.
Το ταξίδι λοιπόν, είναι αυτή ακριβώς η αφύπνιση των αισθήσεών μας, που παγιδευμένες μέσα σε ένα ορισμένο και συγκεκριμένο πλαίσιο όπου ο καθένας μας έχει εγκλωβίσει τον εαυτό του, την ψυχή και το μυαλό του, αδρανοποιούνται στο μεγαλύτερο βαθμό τους. Και βέβαια, το να ταξιδεύεις τις αισθήσεις σου στην απεραντοσύνη της θάλασσας, εκεί όπου πουθενά δεν μπορείς να εστιάσεις και τίποτα δεν εμποδίζει τον οπτικό σου ορίζοντα, είναι σαν να τις οδηγείς να ξεχειλίσουν και τελικά να απογειωθούν παρασύροντάς μας σε έναν αλλιώτικο και ονειρεμένο κόσμο που ξεπερνά κάθε προσδοκία μας.
Παίρνοντας τη θέση μας πίσω από την κονσόλα, θα μας πλημμύριζε ξανά εκείνη η αόρατη ευφορία.
Λίγα μίλια μετά, θα ήμασταν μόνοι μας στο απέραντο γαλάζιο. Μια μικρή κουκίδα στην απεραντοσύνη της θάλασσας. Πορεία, μοίρες, στίγμα, άνεμος, κόμβοι... Λέξεις μαγικές, που από εδώ και πέρα θα ψελίζουν μόνιμα τα χείλη μας. Η θάλασσα θα γίνει για ακόμα μια φορά το σπίτι μας. Έχουμε μάθει να ζούμε πάνω στο σκάφος, να ταξιδεύουμε και να ονειρευόμαστε εν πλω.
Αυτή τη φορά είχαμε κανονίσει να συναντηθούμε με την παρέα μας στα Λουτρά της Κύθνου, από όπου θα ξεκινούσε και η περιπλάνησή μας στα Κυκλαδονήσια. Χωρίς να υπάρχει κάποιος λόγος, αποφασίσαμε να καλύψουμε απευθείας τα 160 ναυτικά μίλια που μας χώριζαν από τη Χαλκιδική, δίχως να κάνουμε καμιά στάση. Έτσι απλά, γιατί μας συγκινούν ιδιαίτερα τα μακρινά ταξίδια.
Μόλις χάραξε, έβγαλα γρήγορα γρήγορα τις τέντες ύπνου και κάθισα στην πλώρη ρουφώντας λαίμαργα μερικές χορταστικές γουλιές του πρωινού καφέ, απολαμβάνοντας το απαλό λίκνισμα του φουσκωτού στο ασφαλές καταφύγιό μας. Γύρισα το κλειδί και άφησα τον κινητήρα να γουργουρίζει στο ρελαντί, καθώς σκούπιζα τα όργανα από την πρωινή υγρασία. Με μια ανείπωτη χαρά, σαν να ήταν η πρώτη φορά που θα ταξίδευα, έμπαινα σιγά σιγά στην προγραμματισμένη μου ρότα. Με σιγουριά πια, μπορώ να πω πως αυτή η μέρα είναι η ομορφότερη ολόκληρου του χρόνου. Τα άφηνα όλα πίσω μου και το απέραντο γαλάζιο πλημμύριζε κάθε γωνιά του μυαλού μου, μην αφήνοντας τον παραμικρό χώρο για οποιαδήποτε άλλη σκέψη. Κλείδωσα τη μανέτα στους 22 κόμβους και το φουσκωτό γλιστρούσε απαλά στην ήρεμη θάλασσα. Ούτε για ανεφοδιασμό δεν είχα διάθεση να σταματήσω. Ήθελα να βρίσκομαι σε συνεχή πλεύση και να απολαμβάνω το ταξίδι με όλες μου τις αισθήσεις, κάτι που μου το επέτρεπε άλλωστε η χαμηλή μου ταχύτητα. Στα μακρινά ταξίδια, το πρώτο πράγμα που αποβάλλεις πολύ γρήγορα είναι η αναμονή της άφιξης στον προορισμό σου. Χωρίς να έχεις κάτι να περιμένεις άμεσα, αφού θα ταξιδεύεις για πολλές πολλές ώρες, το ταξίδι σε παίρνει ολοκληρωτικά στην αγκαλιά του. Η λέξη «χρόνος», μου ήταν πια άγνωστη και ο μόνος λόγος που κοιτούσα το ρολόι μου κάθε μια ώρα ήταν για να σημειώνω το στίγμα μου στο ναυτικό χάρτη. Είναι κάτι που συνηθίζω στα μακρινά ταξίδια και βέβαια όχι μόνο για λόγους ασφαλείας. Πραγματικά, είναι μια διαδικασία που απολαμβάνω, γεμίζοντας όμορφα τις ώρες του ταξιδιού μου. Άλλωστε, για άλλη μια φορά είχα αποφασίσει να απαρνηθώ την ευκολία της δορυφορικής ναυσιπλοΐας και να βυθιστώ ολοκληρωτικά στη μαγεία του ταξιδιού.
Ολομόναχος λοιπόν, παρέα με την πυξίδα και τον διπλωμένο ναυτικό χάρτη που είχα στερεώσει στο παρμπρίζ της κονσόλας μου, ανοιγόμουν στο πέλαγος.
Ταξιδεύαμε για αρκετές ώρες μαζί με τη θάλασσα προς το νότο, ώσπου φτάσαμε λίγο πριν το στενό της Άνδρου. Τα κύματα τώρα έμοιαζαν να συγκλίνουν από παντού, δημιουργώντας μιαν αλλόκοτη θάλασσα που δεν μας επέτρεπε να χαλαρώσουμε ούτε στιγμή. Στρέφοντας συνεχώς την πλώρη μας, προσπαθώντας να βρίσκουμε τα ευκολότερα περάσματα ανάμεσα στα ακανόνιστα κύματα, προχωρούσαμε σιγά σιγά αναμένοντας υπομονετικά να βγούμε από το στενό, γνωρίζοντας πως από εκεί και πέρα τα πράγματα θα καλυτέρευαν ξανά. Ξοδέψαμε μια ολόκληρη ώρα για να διασχίσουμε το στενό, στην έξοδο του οποίου η θάλασσα άρχισε και πάλι να μαλακώνει, επιτρέποντάς μας να ανακτήσουμε τη χαμένη μας ταχύτητα. Υπολογίζαμε να φτάναμε στον προορισμό μας σε μία περίπου ώρα, κλείνοντας τελικά ένα γεμάτο οκτάωρο συνεχούς πλεύσης.
Με ορμητήριο τα Λουτρά
Νωρίς το απόγευμα μπαίναμε στο λιμανάκι των Λουτρών, που βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της Κύθνου. Βέβαια, ελεύθερος χώρος δεν υπήρχε πουθενά, αφού αυτή την εποχή το μικρό λιμανάκι κατακλύζεται από τουριστικά σκάφη, τα οποία συχνά είναι δεμένα σε διπλές και τριπλές σειρές.
Πέσαμε πλάι στο καΐκι του παλιού μας φίλου καπετάν Νικόλα και παρά την κούρασή μας βγήκαμε για ένα τονωτικό καφεδάκι. Τα πάντα άλλωστε είναι απλωμένα γύρω από τα λιμανάκι, σε απόσταση λίγων μόλις μέτρων. Καφετέριες, μπαράκια και ταβερνάκια στη σειρά, που βγάζουν τα τραπεζάκια τους στην αμμουδιά κάτω από τη σκιά των μεγάλων αλμυρικιών, συνιστώντας έναν πολύ γραφικό και ζωντανό τόπο.
Αν και τα Λουτρά είναι ένας μικρός οικισμός, η πρώτη εντύπωση που αποκομίζεις αντικρίζοντάς τον από τη θάλασσα, είναι πως βρίσκεσαι σε κάποιο κοσμοπολίτικο θέρετρο του Αιγαίου, αφού εδώ και πολλά χρόνια αποτελεί έναν πολυσύχναστο προορισμό που συγκεντρώνει πολύ κόσμο τους καλοκαιρινούς μήνες.
Όμορφα κυκλαδίτικα σπιτάκια χτισμένα στις παρυφές των χαμηλών λόφων, ζώνουν τον μυχό του όρμου, ο οποίος φιλοξενεί την ομώνυμη αμμουδιά του οικισμού. Στο νότιο άκρο της παραλίας, μπορείτε να απολαύσετε τα ζεστά και ευεργετικά νερά της ιαματικής πηγής που καταλήγουν στη θάλασσα μέσω ενός στενού καναλιού.
Τα Λουτρά είναι ένας από τους κυριότερους παραθαλάσσιους οικισμούς της Κύθνου, μαζί με τον Μέριχα που είναι το κυρίως λιμάνι του νησιού και τον οικισμό της Παναγιάς της Κανάλας. Αποτελεί χωρίς καμιά αμφιβολία το πιο ανεπτυγμένο κομμάτι του νησιού χωρίς όμως να έχει αλλοιωθεί η γνησιότητα του τόπου και των ανθρώπων της. Διάσημα, από την αρχαιότητα ακόμα, για τις θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών πηγών τους, στις οποίες οφείλεται τόσο το όνομα του οικισμού όσο και ολόκληρου του νησιού. Θερμιά, είναι αλλιώς γνωστή η Κύθνος, λόγω των ιαματικών πηγών των Λουτρών, που είναι άλλωστε και οι μοναδικές στις Κυκλάδες.
Ένας άλλος βασικός λόγος που ανάγουν τα Λουτρά σε στρατηγικό σημείο, για όλους εμάς που διακοπές και σκάφος αποτελούν ταυτόσημες έννοιες, είναι πως η μικρή μαρίνα τους μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ορμητήριο από το οποίο θα ξεκινούν οι περιπλανήσεις μας στο νησί. Σε κοντινές αποστάσεις από τα Λουτρά βρίσκονται μερικά από τα ομορφότερα αξιοθέατα της Κύθνου.
Μια ανάσα από τα Λουτρά, μέσα στον ίδιο ουσιαστικά όρμο, βρίσκεται ο μικροσκοπικός οικισμός της Αγίας Ειρήνης. Φωλιασμένος στη δυτική πλευρά του ομώνυμου ορμίσκου, με τα λιγοστά διώροφα λευκά σπιτάκια χτισμένα στο επίπεδο της θάλασσας, από την οποία χωρίζεται με ένα στενό τσιμεντένιο δρομάκι, που ταυτόχρονα αποτελεί και την προκυμαία όπου μπορούμε να δέσουμε. Στο τέλος της προκυμαίας, όπου αρχίζει και η παραλία της Αγίας Ειρήνης, βρίσκεται το υπέροχο ταβερνάκι του Σούμα με τα τραπεζάκια πλάι στο κύμα, που μας υπόσχεται ονειρεμένες στιγμές.
Μέσα σε μια ακτίνα ενός ναυτικού μιλίου, βόρεια από το λιμανάκι των Λουτρών, βρίσκονται σε σειρά οι αξιόλογες παραλίες Σχοινάρι, Μαρουλάς, Καβουροχέρι, Τρία Ποτάμια και Άγιος Σώστης.
Σε πολύ μικρή απόσταση και βορειοδυτικά των Λουτρών, ανάμεσα σε δυο λόφους, βρίσκεται η μεσαιωνική πρωτεύουσα της Κύθνου, το Κεφαλόκαστρο ή αλλιώς Κάστρο της Ωριάς. Αξίζει πραγματικά να επισκεφθούμε τον βράχο πάνω στον οποίο ήταν κτισμένη η παλιά πρωτεύουσα, σε φύση οχυρή θέση μέσα στο άγριο και επιβλητικό κυκλαδίτικο τοπίο. Τώρα, μόνο οι σωροί από πέτρες μένουν εκεί, για να μας θυμίζουν πως πάνω σε αυτόν τον βράχο ζούσαν μερικές εκατοντάδες ανθρώπων, καλά προφυλαγμένοι από τις διαθέσεις των επίδοξων κατακτητών. Σε καλύτερη κατάσταση σώζονται δυο από τις εκατό εκκλησίες που υπήρχαν μέσα στο Κάστρο, η Παναγιά της Ελεούσας και η Αγία Τριάδα.
Στη μοναδική Χώρα
Μόλις πέντε χιλιόμετρα νότια των Λουτρών, βρίσκεται η καταπληκτική Χώρα της Κύθνου.
Χωρίς να είναι διάσημη, αφού σπάνια θα ακούσουμε κάτι γι αυτήν και ακόμα πιο σπάνια θα την βρούμε να φιγουράρει ως ταξιδιωτικός προορισμός, αποτελεί χωρίς καμμιά αμφιβολία μια από τις ομορφότερες Χώρες των Κυκλάδων. Μια Χώρα που θα τη ζήλευε κάθε Κυκλαδονήσι.
Με έντονες τις γραμμές της κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, με πλήθος από στενά σοκάκια που ξεκινούν από το κεντρικό λιθόστρωτο καλντερίμι προς τις γειτονιές του κατάλευκου οικισμού, με τις χαρακτηριστικές χαμηλές στοές και τα πολύχρωμα λουλούδια να στολίζουν τα σκαλοπάτια και τις μικρές ασπρισμένες αυλές. Τα πάντα είναι περιποιημένα και καθαρά, καλόγουστα και λιτά, χωρίς υπερβολές και εξάρσεις εντυπωσιασμού, εκπέμποντας το μεράκι και την αγάπη των λιγοστών κατοίκων για τον τόπο τους, αλλά και την κυκλαδίτικη ομορφιά σε όλο της το μεγαλείο.
Ακολουθώντας το κεντρικό λιθόστρωτο καλντερίμι, από την αρχή του ακόμα μας υποδέχεται η γνήσια κυκλαδίτικη αύρα που πλημμυρίζει τις αισθήσεις μας. Κατάλευκα σπιτάκια με μπλε πορτοπαράθυρα, μικρά καφενεδάκια στη σειρά με τα τραπεζάκια τους στο λιθόστρωτο, όμορφα μαγαζάκια, ταβερνάκια σε μικρές πλατείες, λουλούδια και χρώματα που τονίζουν ακόμα περισσότερο το άσπρο και μπλε των κυβόσχημων σπιτιών.
Μέσα σε λίγα λεπτά φτάνουμε στην κεντρική πλατεία, τη Μεσσαριά όπως αποκαλούν και τη Χώρα οι ντόπιοι, που αποτελεί την αποθέωση της αισθητικής και της μοναδικής ομορφιάς των Κυκλάδων. Ένα καφεδάκι και εδώ είναι απαραίτητο. Πιο πολύ για να θαυμάσουμε και να απολαύσουμε την αρμονία και το λιτό μεγαλείο της Μεσσαριάς. Να γίνουμε κι εμείς, έστω και για λίγο, κομμάτι αυτού του αριστουργηματικού πίνακα ζωγραφικής.
Η περιπλάνηση στα στενάκια της Χώρας είναι μια καταπληκτική εμπειρία, με πολύ όμορφες εικόνες να ξεπηδούν μπροστά μας σε κάθε γωνιά, λιτές και μαγευτικές, δίχως να έχουν ξεθωριάσει καθόλου με το πέρασμα των χρόνων.
Αν τύχει και βρεθείτε τις μέρες του Πάσχα στη Χώρα, μη χάσετε το έθιμο της «Κούνιας».
Εδώ και δέκα περίπου χρόνια, κάθε χρόνο στήνεται μια τεράστια ξύλινη κούνια στην αρχή του κεντρικού καλντεριμιού της Χώρας, πλάι στην εκκλησιά της Παναγιάς του Κάστρου. Ένας άντρας και μια γυναίκα, ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές, παριστάνουν το ερωτευμένο ζευγάρι που αναλαμβάνει να το «κουνά» ο κουμπάρος. Έτσι όπως ακριβώς γινόταν τα παλιότερα χρόνια, όταν το ερωτευμένο ζευγάρι αποφάσιζε να κοινοποιήσει και κατά κάποιο τρόπο να επισημοποιήσει τη σχέση του. Πήγαινε λοιπόν τότε στην «κούνια», όπου ο μέλλοντας κουμπάρος αναλάμβανε να κουνά το ζευγάρι δυνατά ώστε να γίνεται ορατό από όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απόσταση, με σκοπό να μάθει όλο το χωριό για την αγάπη τους. Το γεγονός αυτό, αποτελούσε και ένα είδος επίσημης πρότασης γάμου προς τη γυναίκα.
Καβατζάροντας το Βαθύ Αυλάκι, το οποίο απέχει τέσσερα ναυτικά μίλια από τα Λουτρά, ξεκινά η νοτιοανατολική πλευρά του νησιού που εκτείνεται σε μια απόσταση οκτώ ναυτικών μιλίων μέχρι το νότιο φανάρι, όπου ξετυλίγονται αναρίθμητοι όρμοι στη σειρά, οι οποίοι μάλιστα απαγκιάζουν πολύ καλά από τα μελτέμια.
Πρώτα πρώτα συναντούμε τον μεγάλο όρμο του Αη Γιάννη, μέσα στον οποίο υπάρχουν πέντε ξεχωριστές παραλίες που προσφέρουν μεγάλη προστασία από τα μελτέμια, ακόμα και όταν αυτά ξεπερνούν τα επτά μποφόρ. Το μόνο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι οι πολύ ισχυρές σπιλιάδες που κατεβαίνουν ορμητικά από τις πλαγιές, για αυτό και πρέπει να δένουμε πολύ κοντά στις ακτές με διπλές μάλιστα πρυμάτσες από σίγουρα σημεία.
Αμέσως μετά από τον κόλπο του Αη Γιάννη βρίσκεται ο μακρόστενος και ασφαλής όρμος του Αγίου Στεφάνου, με όμορφη απλωτή παραλία στο μυχό του και ένα ταβερνάκι πάνω στην άμμο που αναλαμβάνει να ικανοποιήσει τους επισκέπτες.
Παναγιά η Κανάλα
Προσπερνώντας διαδοχικούς όρμους, μέσα στους οποίους φιλοξενούνται όμορφες ακτές, φτάνουμε στα μέσα περίπου της νοτιοανατολικής πλευράς, όπου πάνω στην καμπούρα μιας μικρής χερσονήσου δεσπόζει ο μικρός οικισμός της Παναγιάς της Κανάλας, ένα από τα γραφικότερα και ομορφότερα σημεία της Κύθνου. Τόπος προσκυνήματος για τους ντόπιους, αφού η Παναγιά η Κανάλα είναι η προστάτιδα του νησιού. Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε στο «κανάλι» Κύθνου Σερίφου από δυο ψαράδες που σήκωναν τα παραγάδια τους. Είναι ένας πολύ ήσυχος τόπος, με τα σπιτάκια να αγκαλιάζουν το μικρό πευκοδάσος, που είναι και το μοναδικό στο νησί.
Καβατζάραμε τον μικρό τριγωνικό κάβο και μπαίναμε σιγά σιγά στον απάνεμο όρμο του οικισμού. Στον μυχό του βρίσκεται η Μεγάλη Άμμος, με ρηχά καταπράσινα νερά και μια σειρά από λευκά σπιτάκια που κυκλώνουν την όμορφη παραλία. Δέσαμε στον μικρό μόλο που βρίσκεται στη δεξιά πλευρά του όρμου και ανηφορίσαμε τα σκαλοπάτια που μέσα από τα πεύκα μας οδήγησαν στην εκκλησία της Παναγιάς της Κανάλας. Συνεχίζοντας λίγα μέτρα πιο πέρα, βγήκαμε στη μεγάλη λιθόστρωτη πλατεία με υπέροχη θέα προς τον όρμο και τον ορεινό όγκο της Σερίφου να διαγράφεται καθαρά στο νότο. Δυο ταβερνάκια με παραδοσιακή κουζίνα, βγάζουν τα τραπεζάκια τους στην πλατεία, κάτω από τη σκιά των δέντρων, σε ένα πραγματικά ειδυλλιακό τοπίο.
Από την Κανάλα μέχρι το νότιο φανάρι της Κύθνου, σχηματίζονται πολλές και ερημικές παραλίες, με εξέχουσες την ακτή του Σκύλου, της Γαιδουρόμαντρας και της Πετρούσας.
Με ορμητήριο τον Μέριχα
Ο Μέριχας είναι το κυρίως λιμάνι της Κύθνου και βρίσκεται στο μέσο περίπου της δυτικής πλευράς του νησιού. Μέσα στον βαθύ φυσικό όρμο, στον μυχό του οποίου βρίσκεται μεγάλη απλωτή αμμουδιά με καθαρά νερά, που είναι μάλιστα πολυσύχναστη. Στη βορινή πλευρά του όρμου, υπάρχει η προκυμαία όπου πιάνουν τα πλοία της γραμμής και μια μικρή προβλήτα πίσω από την οποία προστατεύονται τα τοπικά ψαροκάικα. Χωρίς να είναι το μέρος που θα εντυπωσιάσει με την πρώτη ματιά, αποτελεί το κέντρο της Κύθνου.
Εδώ χτυπά η καρδιά του νησιού. Με μεγάλη τουριστική κίνηση, μαγαζάκια, ταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία σκορπισμένα ανάμεσα στα ολόλευκα σπιτάκια του οικισμού, ο οποίος απλώνεται γύρω από τον μεγάλο όρμο.
Αξίζει πραγματικά να ανηφορίσουμε ως το Ακρωτήρι, όπως ονομάζεται ο κάβος της νότιας πλευράς του όρμου, όπου βρίσκεται και το ομώνυμο καφέ μπαρ. Σε ένα όμορφο περιβάλλον θα απολαύσουμε το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα και την θέα προς το απέραντο γαλάζιο.
Αυτό όμως που λείπει φανερά από τον Μέριχα είναι μια μαρίνα ή έστω ένας μικρός χώρος που να είναι ικανός να φιλοξενήσει τα σκάφη αναψυχής. Μπορούμε όμως να χρησιμοποιούμε το λιμάνι ως βάση για ανεφοδιασμό σε τρόφιμα και καύσιμα και να διανυκτερεύουμε σε κάποιον από τους πολλούς υπήνεμους όρμους της δυτικής πλευράς του νησιού.
Αμέσως πάνω από τον Μέριχα βρίσκονται μερικές από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού. Πρώτα πρώτα συναντούμε τον όρμο της Επισκοπής και της Απόκρουσης, που χωρίζονται μεταξύ τους από την μικρή χερσόνησο του Βρυόκαστρου, όπου βρέθηκαν σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα που χρονικά τοποθετούνται μεταξύ του 7ου και του 5ου π.Χ. αιώνα. Και στους δυο όρμους φιλοξενούνται μεγάλες και πλατιές αμμουδιές, με πολλά αρμυρίκια που εξασφαλίζουν την απαραίτητη δροσιά. Στη νότια πλευρά της παραλίας της Επισκοπής, υπάρχει μια μικρή προκυμαία, όπου άνετα μπορούμε να δέσουμε και να απολαύσουμε το καφεδάκι μας στο καφέ «Πουντάκι» που βρίσκεται ακριβώς από πάνω.
Στη διάσημη Κολώνα
Απέναντι από την παραλία της Απόκρουσης βρίσκεται η Κολώνα, η διασημότερη δίδυμη αμμουδιά της Κύθνου, που αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια τον μεγαλύτερο πόλο έλξης του νησιού. Σίγουρα κατέχει μια θέση ανάμεσα στις ομορφότερες και εντυπωσιακότερες παραλίες ολόκληρου του Αιγαίου, όπου αγκυροβολούν καθημερινά πολλά σκάφη, αρκετά από τα οποία διανυκτερεύουν μάλιστα εκεί, αφού η Κολώνα παρέχει μεγάλη προστασία από τα μελτέμια.
Μια «κολώνα» άμμου, συνδέει το νησάκι του Αγίου Λουκά με τη μεγάλη στεριά, σχηματίζοντας μια διπλή παραλία. Η δυτική της πλευρά λέγεται Κολώνα και η ανατολική της ονομάζεται Φυκιάδα. Η πλευρά της Κολώνας είναι η ομορφότερη με καταπράσινα μαγευτικά νερά, αλλά και αυτή που απαγκιάζει καλύτερα, αφού από τη μεριά της Φυκιάδας οι δυνατές σπιλιάδες πολλές φορές δημιουργούν έναν αρκετά ενοχλητικό κοντό κυματισμό.
Οι όμορφες ακτές όμως, δεν σταματούν εδώ.
Νότια από τον Μέριχα ξετυλίγονται πολλοί όρμοι όπου φιλοξενούνται πολύ αξιόλογες αμμουδιές. Σε πολλές από αυτές καταλήγουν χωματόδρομοι, υπάρχουν όμως και αρκετές μικρές ερημικές παραλίες που προσφέρονται για τις απαραίτητες ήσυχες και γαλήνιες στιγμές ξεκούρασης. Ανάμεσα στην παραλία Φλαμπούρια, όπου δεσπόζει η εκκλησιά της Παναγιάς Φλαμπουριανής πάνω στον μικρό κάβο, και στην παραλία του Μαυριάνου, βρίσκονται δυο πολύ καλές μικρές αμμουδιές που προσεγγίζονται μόνο με σκάφος. Αλλά και πιο χαμηλά, λίγο πριν τον όρμο του Αγίου Δημητρίου, θα συναντήσουμε υπέροχες μικρές αμμουδιές που μας υπόσχονται ατέλειωτες ώρες ξεγνοιασιάς και χαλάρωσης.
Φτάνοντας στο νοτιότερο όρμο του νησιού, συναντούμε τον παραθαλάσσιο οικισμό του Αγίου Δημητρίου, με πολύ όμορφα παραδοσιακά σπιτάκια σκαρφαλωμένα στην πλαγιά της βορινής πλευράς, ενώ πλάι στην απλωτή αμμουδιά υπάρχουν ταβερνάκια με υπέροχους τοπικούς μεζέδες. Αξιοσημείωτα είναι τα κατάλευκα μικρά κρινάκια που φυτρώνουν στην άμμο τον Αύγουστο, προσφέροντας ένα μοναδικό και αρκετά σπάνιο θέαμα.
Στη Δρυοπίδα
Σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από τον Μέριχα βρίσκεται η Δρυοπίδα, το δεύτερο μεσόγειο χωριό μετά τη Χώρα και παλιά πρωτεύουσα της Κύθνου. Χτισμένο μέσα σε «λάκκα», αθέατο και προστατευμένο από τους γύρω λόφους, είναι ένα πολύ όμορφο χωριό με σημαντικά αξιοθέατα, που συγκεντρώνει πολύ κόσμο. Αξιοσημείωτα είναι τα διώροφα σπίτια του οικισμού με τις κόκκινες κεραμοσκεπές, που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την παραδοσιακή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική.
Λιθόστρωτα σοκάκια, μικρές πλατείες, όμορφα μαγαζάκια και ταβερνάκια, κοσμούν τη Δρυοπίδα που αναμφίβολα αποτελεί ένα από τα ομορφότερα χωριά της Κύθνου. Στη συνοικία του Γαλατά, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την κεντρική πλατεία, θα θαυμάσουμε τα πολύ παλιά σπίτια και την εκκλησία του Αγίου Μηνά με το μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στην άκρη του χωριού θα συναντήσουμε το σπήλαιο Καταφύκι, με πλούσιο διάκοσμο από σταλακτίτες και σταλαγμίτες, που αξιοποιείται κάθε χρόνο όλο και περισσότερο.
Για όσους ταξιδεύουν
Η περίμετρος της Κύθνου φτάνει τα 36 ναυτικά μίλια, με έντονα δαντελωτή ακτογραμμή που σχηματίζει πολλούς όρμους, μέσα στους οποίους απλώνονται πολύ όμορφες αμμουδιές οι περισσότερες από τις οποίες μάλιστα προστατεύονται πολύ καλά από τα μελτέμια. Με εξέχοντα σημεία την μοναδική Κολώνα και μια καταπληκτική Χώρα, αλλά και πολλές ακόμα ανεξερεύνητες γωνιές, αποτελεί αναμφισβήτητα έναν πολύ όμορφο προορισμό.
Σαν ορμητήριο τα Λουτρά είναι σαφώς προτιμότερα από τον Μέριχα γιατί είναι γραφικότερα, διαθέτουν μικρή μαρίνα που είναι απόλυτα ασφαλής, ενώ ο ανεφοδιασμός είναι πολύ εύκολος, με φορτηγάκι που διαθέτει μετρητή και έρχεται σε λίγα λεπτά από το πρατήριο της κοντινής Χώρας. Το μοναδικό μειονέκτημα είναι πως όταν φυσούν τα μελτέμια με δύναμη πάνω από 6 μποφόρ, θα αναγκαστούμε να ταξιδέψουμε για λίγα μίλια έως τον Κέφαλο ή έως το Βαθύ Αυλάκι με χοντρό καιρό ώστε να επισκεφθούμε τις παραλίες της δυτικής ή της ανατολικής πλευράς του νησιού.
Όσον αφορά όρμους διανυκτέρευσης, και οι δυο πλευρές της Κύθνου διαθέτουν πολλά σημεία που απαγκιάζουν πολύ καλά από τα μελτέμια. Προσοχή χρειάζεται όμως στις σπιλιάδες, που πολλές φορές κατεβαίνουν με τρομακτική δύναμη.
Αν θελήσετε να διανυκτερεύσετε στον κόλπο του Αη Γιάννη στην ανατολική πλευρά της Κύθνου, προτιμήστε τον ορμίσκο Βασιλικό, ο οποίος είναι ο νοτιότερος της ανατολικής πλευράς του κόλπου. Είναι ο μαναδικός ορμίσκος του κόλπου του Αη Γιάννη, όπου δεν φυσούν οι σπιλιάδες. Αν θελήσετε να διανυκτερεύσετε στον όρμο της Κανάλας, πρέπει να γνωρίζετε πως ο βυθός είναι στρωμένος με μεγάλα φύκια που δεν αφήνουν την άγκυρα να κάτσει κάτω, με αποτέλεσμα να ξεσέρνει.
Αν πάλι θελήσετε να διανυκτερεύσετε στη δυτική πλευρά του νησιού, προτιμήστε να αγκυροβολήσετε στον κολπίσκο που βρίσκεται λίγα μέτρα πριν την αμμουδιά της μαγευτικής Κολώνας.
Επικίνδυνα σημεία:
- η ξέρα της «αγελάδας» που βρίσκεται ανάμεσα στον όρμο του Αη Γιάννη και τον όρμο του Αγίου Στεφάνου, με στίγμα Β 37ο23:48΄Α 24ο27:92΄
- η ξέρα της Κανάλας, που βρίσκεται λίγες δεκάδες μέτρα από τον κάβο της μικρής χερσονήσου πάνω στην οποία είναι χτισμένος ο οικισμός της Παναγιάς της Κανάλας.
Τοπικοί καιροί
Το μελτέμι πιάνει περίπου για 40 μέρες, από τις 10 Ιουλίου έως τις 20 Αυγούστου. Ξεκινά με το σκάσιμο του ήλιου απευθείας ως τραμουντάνα και όταν είναι να κόψει, πηγαίνει στον γρέγο κατά τις δύο η ώρα το μεσημέρι και μετά σπάει. Συνήθως αυτή είναι η καθημερινή πορεία του μελτεμιού, με το πρωί να ξεκινά φρεσκαρισμένο και το απόγευμα να σπάει. Κόβει δηλαδή ο αέρας και μένει μόνο ο κυματισμός.
Είναι χαρακτηριστικό πως στην ευρύτερη περιοχή της Κύθνου παρατηρούμε ανά μπουγάζι και άλλον καιρό. Αν φυσά δηλαδή τραμουντάνα θα βρούμε θάλασσα στο μπουγάζι Τζιάς Μακρονήσου. Αν φυσά όμως γρέγος θα βρούμε θάλασσα στο μπουγάζι Τζιας Κύθνου, ενώ την ίδια στιγμή στο μπουγάζι Τζιάς Μακρονήσου ο καιρός θα είναι καλός. Μην ξεγελιόμαστε λοιπόν αν διασχίζοντας το στενό Μακρονήσου Τζιάς έχει καλή θάλασσα. Μετά τον Τάμελο, ο γρέγος μπορεί να καραδοκεί.
Το μπουγάζι Τζιάς Κύθνου είναι σίγουρα ένα από τα δυσκολότερα περάσματα, υπάρχουν όμως τρόποι να το διασχίσουμε περισσότερο ανώδυνα όταν φυσούν τα μελτέμια, που συνήθως τους καλοκαιρινούς μήνες ξεπερνούν τα 5 μποφόρ.
Όταν λοιπόν κατευθυνόμαστε από το Σούνιο για τη Σύρο ή την Πάρο και ο καιρός βαστά πάνω από 5 μποφόρ, είναι προτιμότερο αμέσως μετά τον Τάμελο της Τζιάς να κρατιόμαστε κοντά στις ανατολικές ακτές της και να ψηλώσουμε ορτσάροντας για αρκετά μίλια, ώστε να έχουμε τη δυνατότητα εκ των υστέρων να βάλουμε τον καιρό στο πλάι και να συνεχίσουμε το ταξίδι μας.
Το ορτσάρισμα κοντά στις ανατολικές ακτές της Τζιάς είναι πιο βατό, ενώ αν κατευθυνθούμε απευθείας για τον Κέφαλο της Κύθνου, όπου το μπουγάζι από τα μισά του και μετά βγάζει συνήθως «φίδια», η ταλαιπωρία μας είναι εξασφαλισμένη.
Την ίδια περίπου πορεία πρέπει να κρατήσουμε και κατά την επιστροφή μας. Επιστρέφοντας δηλαδή από την Πάρο ή τη Νάξο με προορισμό το Σούνιο, να κρατηθούμε κοντά στις νότιες ακτές της Σύρου με κατεύθυνση για τη Γυάρο και μετά να σημαδέψουμε το μέσο περίπου των ανατολικών ακτών της Τζιάς, για να κατηφορίσουμε εύκολα στη συνέχεια προς τον Τάμελο.
Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και όταν ξεκινάμε από το Σούνιο ή το Λαύριο με προορισμό τα Λουτρά της Κύθνου. Καβατζάροντας τον Τάμελο, αλλάζουμε την πορεία μας και ταξιδεύουμε παράλληλα και πολύ κοντά στις ανατολικές ακτές της Τζιάς. Αφού ψηλώσουμε αρκετά και έχουμε αποφύγει το μέσο του μπουγαζιού Τζιάς Κύθνου, μπορούμε ακόμα και να πρυμνήσουμε αν έχει χοντρή θάλασσα. Διανύουμε βέβαια λίγα μίλια παραπάνω, ανταμειβόμαστε όμως με καλύτερο και γρηγορότερο ταξίδεμα, και με σαφώς πολύ λιγότερη καταπόνηση του σκάφους και του πληρώματος.
Συμπερασματικά λοιπόν, σκοπός μας πρέπει να είναι να περνάμε όσο γίνεται πιο ανοιχτά από τον Κέφαλο. Το ίδιο ανοιχτά πρέπει να περνάμε και από τη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στο Κατάκολο και το Βαθύ Αυλάκι, στα βορειοανατολικά της Κύθνου. Όταν φυσά ο γρέγος στην περιοχή αυτή, σηκώνει πολύ μεγάλο κυματισμό λόγω ρευμάτων και αντιμάμαλων κυρίως, και βγάζει πολύ χοντρές θάλασσες. Στην περιοχή των Λουτρών και στο Λιβαδάκι, λόγω των μεγάλων κόλπων η θάλασσα «χωνεύει», κάτι που δεν γίνεται πιο πέρα αφού οι απότομες ακτές δημιουργούν μεγάλα αντιμάμαλα και πολύ υψηλό κυματισμό.
Που κρύβεται όμως η ιδιαιτερότητα του μπουγαζιού Τζιάς Κύθνου;
Αρκεί μια προσεκτική ματιά στο ναυτικό χάρτη της περιοχής για να βγάλουμε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα. Το μυστικό του μπουγαζιού λοιπόν, βρίσκεται στο βυθό του.
Πρόκειται για έναν «πάγκο» βάθους από 100 έως 150 μέτρων, που ξεκινά από τις ανατολικές ακτές της Τζιάς και φτάνει ως τις βορειοδυτικές ακτές της Κύθνου, καταλαμβάνοντας μια απόσταση 8 ναυτικών μιλίων περίπου.
Είναι χαρακτηριστικό πως στην ευρύτερη περιοχή της Κύθνου παρατηρούμε ανά μπουγάζι και άλλον καιρό. Αν φυσά δηλαδή τραμουντάνα θα βρούμε θάλασσα στο μπουγάζι Τζιάς Μακρονήσου. Αν φυσά όμως γρέγος θα βρούμε θάλασσα στο μπουγάζι Τζιας Κύθνου, ενώ την ίδια στιγμή στο μπουγάζι Τζιάς Μακρονήσου ο καιρός θα είναι καλός. Μην ξεγελιόμαστε λοιπόν αν διασχίζοντας το στενό Μακρονήσου Τζιάς έχει καλή θάλασσα. Μετά τον Τάμελο, ο γρέγος μπορεί να καραδοκεί. Γι αυτό λοιπόν ο καιρός είναι πιο πολύς στη μέση του μπουγαζιού και προς τη μεριά της Κύθνου, επειδή ακριβώς εκεί βρίσκεται και το «λούκι».
Μέσα σε αυτό το «λούκι», τα ρεύματα είναι πολύ ισχυρά και φτάνουν τους 7 κόμβους. Φανταστείτε δηλαδή, έναν χείμαρρο που τρέχει με μεγάλη ταχύτητα μέσα σε έναν στενό και αβυσσαλέο διάδρομο. Ο χείμαρρος αυτός, επηρεάζει βέβαια τόσο την ένταση του κύματος όσο και το ύψος του. Μην παραξενευτείτε λοιπόν αν μετά τον Τάμελο ο καιρός είναι 5 με 6 μποφόρ και από τη μέση του μπουγαζιού και όσο πλησιάζουμε προς την Κύθνο γίνει τοπικά επτά με πολύ ισχυρό κυματισμό.
...keep Ribbing!
