Μαράθι
Λειψοί
Μαράθι
Λειψοί
Πάτμος
Το επόμενο πρωινό, βάλαμε πλώρη για το ιερό νησί του Αιγαίου, εννέα μόλις μίλια δυτικότερα. Το νησί της Αποκάλυψης, όπως αλλιώς λέγεται η Πάτμος, είναι χωρίς αμφιβολία ένα από τα ομορφότερα και πιο ξεχωριστά νησιά της χώρας μας.
Πέρα από τον έντονο διαμελισμό των ακτών της και τους αναρίθμητους όρμους της, εκείνο που την κάνει πραγματικά να ξεχωρίζει είναι το επιβλητικό Καστρομοναστήρι της και τα κατάλευκα σπιτάκια της Χώρας που το περιβάλλουν, προσφέροντας ένα μαγευτικό θέαμα από μίλια μακριά.
Ο σχεδόν μόνιμος δυνατός και κοφτός κυματισμός, του στενού Αρκιών – Πάτμου, και το άφθονο σπρέι που τρώγαμε έχοντας τον καιρό στο πλάι, μας έκαναν σύντομα μούσκεμα. Μπαίνοντας στη Σκάλα, το λιμάνι της Πάτμου που βρίσκεται στο μέσο της ανατολικής πλευράς του νησιού, κατευθυνθήκαμε στην προκυμαία που αράζουν τα ιστιοφόρα και τα μεγάλα σκάφη, όπου μέχρι να έρθει το μικρό φορτηγάκι με τα καύσιμα, ανεφοδιαστήκαμε σε πάγο, από το παγοποιείο που βρίσκεται ακριβώς απέναντι. Σε λίγη ώρα βρισκόμασταν αγκυροβολημένοι στα ξύλινα ντοκάκια της βορινής πλευράς του λιμανιού, που είναι και το πιο ήσυχο σημείο του. Η Σκάλα της Πάτμου είναι ένα από τα ασφαλέστερα λιμάνια του Αιγαίου, που εισχωρεί βαθιά στη στεριά, μοιάζοντας να προσπαθεί να χωρίσει το νησί στα δύο. Πολυσύχναστο λιμάνι, με κάθε λογής σκάφη να μπαινοβγαίνουν κάθε στιγμή, δημιουργώντας συχνά μεγάλο συνωστισμό. Πήραμε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που αγκαλιάζει το λιμάνι και περπατήσαμε ως τη νότια πλευρά του, όπου βρίσκεται η κεντρική πλατεία από όπου ξεκινούν τα δρομάκια που οδηγούν προς το εσωτερικό της Σκάλας. Εδώ είναι συγκεντρωμένη όλη η «ζωή» του νησιού. Μαγαζάκια στη σειρά, γραφικά ταβερνάκια, καφετέριες, μικροπωλητές που απλώνουν σε πάγκους τις πραμάτειες τους και πλήθος κόσμου που πηγαινοέρχεται στα στενάκια. Για αρκετή ώρα σκορπίσαμε κι εμείς μέσα στα στενά, χαζεύοντας και αγοράζοντας μερικά αναμνηστικά δωράκια.
Στην καστροπολιτεία
Το μεσημεράκι πήραμε το λεωφορείο, που ξεκινά κάθε μια ώρα από το λιμάνι, και σε δέκα λεπτά βρισκόμασταν ψηλά στο λόφο, όπου βρίσκεται χτισμένη η ονειρική Χώρα. Καταπληκτικά σπίτια, μοναδικής αρχιτεκτονικής, με έντονα φρουριακό χαρακτήρα που εξασφάλιζε την απαραίτητη προστασία από τις πειρατικές επιδρομές του παρελθόντος. Προχωρώντας στο κεντρικό λιθόστρωτο δρομάκι, στεκόμασταν σε κάθε γωνιά για να θαυμάσουμε τα μοναδικά αρχοντικά με τα περίτεχνα αρχιτεκτονικά στοιχεία.
Μεγαλόπρεπα σπίτια, με εσωτερικές βοτσαλωτές αυλές και πολύχρωμα λουλούδια, κολλητά το ένα στο άλλο ώστε να δημιουργούν ένα προστατευτικό τείχος, πολυάριθμα στενάκια και μικρές στοές, χαρακτηρίζουν έναν από τους παραδοσιακότερους οικισμούς της χώρας μας, ανακηρυγμένο από την Ουνέσκο ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Μέσα από τον οικισμό της Χώρας με τα ολόλευκα σπιτάκια, τα περισσότερα από τα οποία έχουν πουληθεί σε ξένους, αναδύονται τα επιβλητικά πανύψηλα γκρίζα τείχη της Μονής του Αγίου Ιωάννη, συνθέτοντας μια από τις ομορφότερες εικόνες που έχουμε ποτέ αντικρίσει. Γυρίζοντας το βλέμμα μας προς το πέλαγος, η θέα προς τη Σκάλα και τις βόρειες ακτές της Πάτμου είναι μαγευτική. Όπου κι αν σταθείς, από όποια γωνιά κι αν κοιτάξεις, το θέαμα είναι εντυπωσιακό. Συνεχίζοντας να περπατάμε στο κεντρικό δρομάκι, βγήκαμε στη μικρή πλατεία της Αγίας Λεσβίας, ένα από τα γραφικότερα σημεία της Χώρας. Μια καφετέρια, ένα ουζερί και ένα ταβερνάκι, γεμίζουν με τα ξύλινα τραπεζάκια τους την μικρή λιθόστρωτη πλατεία, που φωλιασμένη ανάμεσα στους ασπρισμένους τοίχους των σπιτιών, μοιάζει με παραμυθένια γειτονιά, αριστούργημα ομορφιάς και αισθητικής. Αυτή την ώρα δεν υπήρχε ψυχή στη μικρή πλατεία. Καθίσαμε στο γωνιακό ουζερί για αρκετή ώρα και απολαμβάναμε το μαγευτικό περιβάλλον γύρω μας. Μόλις σουρουπώνει το σκηνικό αλλάζει. Η πλατεία ζωντανεύει από τις φωνές και τη φασαρία του κόσμου, που συνωστίζεται στον περιορισμένο χώρο της για να βρει κάποιο ελεύθερο τραπεζάκι.
Στο σπήλαιο της Αποκάλυψης
Αφού περιπλανηθήκαμε για αρκετές ώρες στα δαιδαλώδη στενά της Χώρας, μένοντας το ίδιο ενθουσιασμένοι όπως όταν την πρωτοεπισκεφθήκαμε, κατηφορίσαμε για το Σπήλαιο της Αποκάλυψης. Κάπου στα μισά της διαδρομής μεταξύ Σκάλας και Χώρας, βρίσκεται η Ιερή Σπηλιά όπου ο Άγιος Ιωάννης είδε το όραμα της Αποκάλυψης. Κατεβαίνοντας αρκετά σκαλιά, φτάσαμε στην είσοδο του ναού της Αγίας Άννας. Μέσα στο ναό και στη δεξιά του πλευρά, βρίσκεται το Ιερό Σπήλαιο. Στη χαμηλή του οροφή υπάρχει η τριπλή σχισμή, σύμβολο της Αγίας Τριάδας, από όπου ο Ιωάννης άκουσε το λόγο του Θεού. Σε μια μικρή εσοχή του βράχου, λέγεται πως ο αγαπημένος μαθητής του Χριστού ακουμπούσε το κεφάλι του για να ξεκουραστεί, ενώ μια άλλη χρησίμευε ως στήριγμα για να μπορεί να ανασηκωθεί. Η μικρή αυτή σπηλιά, μέσα στην οποία γεννήθηκε η Αποκάλυψη, αποτελεί πόλο έλξης πολλών επισκεπτών από όλο τον κόσμο.
Συνεχίσαμε να κατεβαίνουμε το παλιό καλντερίμι που σε λίγα λεπτά μας έβγαλε στο λιμάνι. Η ώρα όμως είχε περάσει αρκετά, και χρειαζόμασταν να βρούμε ένα πιο ήσυχο μέρος για διανυκτέρευση στο φουσκωτό. Παράλληλα, θέλαμε να κάνουμε και τη νυχτερινή μας έξοδο σε κάποιο παραλιακό ταβερνάκι. Οι λύσεις που είχαμε ήταν δύο, και βρισκόταν μόλις τρία μίλια νοτιότερα από τη Σκάλα. Λύσαμε λοιπόν γρήγορα γρήγορα για να μην μας πιάσει η νύχτα, και σύντομα καβατζάραμε τον κάβο της Χεσμένης.
Αν και τριγύρω επικρατούσε άπνοια, στα λίγα τετραγωνικά μέτρα γύρω από τον κάβο, η θάλασσα άσπριζε ενώ ο κοντός κυματισμός είχε αρκετά μεγάλη δύναμη, γεγονός που πρόδιδε την προέλευση του ονόματος αυτού του κάβου. Από τον κάβο αυτόν και προς το νοτιά, ανοίγεται ένας μεγάλος κόλπος, στη μέση του οποίου βρίσκεται η νησίδα Τραγονήσι. Στη βορινή πλευρά του κόλπου, σχηματίζεται ο ορμίσκος του Γροίκου ενώ στη νότια πλευρά του, ο ορμίσκος του Διακοφτού. Και τα δυο σημεία είναι απάνεμα και πολύ καλά για διανυκτέρευση στο σκάφος, μακριά από θορύβους και φασαρία.
Στον Γροίκο και το Διακόφτι
Ο Γροίκος είναι ένα μικρό και ήσυχο χωριό στο μυχό του ομώνυμου όρμου, με μια πολύ καλή παραλία γεμάτη με αρμυρίκια, πλάι στον οικισμό. Ένα εστιατόριο και ένα πολύ όμορφο ταβερνάκι πάνω στην άμμο βρίσκονται λίγα βήματα πιο πέρα από τους τρεις μικρούς μόλους, που φιλοξενούν τα τουριστικά σκάφη και τις ψαρόβαρκες των ντόπιων. Είναι ένα πολύ καλό ορμητήριο για τις περιπλανήσεις μας στις νότιες ακτές της Πάτμου, ενώ υπάρχει και συγκοινωνία για να μας μεταφέρει στη Χώρα ή στη Σκάλα.
Το Διακόφτι είναι πιο απόμερος, σχεδόν επίπεδος τόπος, και με πλάτος μόλις τριακοσίων μέτρων αποτελεί το στενότερο σημείο του νησιού. Εδώ βρίσκεται το ναυπηγείο και επισκευαστικό κέντρο σκαφών και μηχανών θαλάσσης, των αδελφών Καμίτση.
Μέσα στο χώρο του καρνάγιου, λειτουργεί εστιατόριο με έντονα ναυτικό χαρακτήρα, φτιαγμένο με πολύ μεράκι από τους ιδιοκτήτες του. Φινιστρίνια, τραπεζάκια με ναυτικά τιμόνια, παλιές άγκυρες και ένα παλιό καίκι που το κατάστρωμά του έχει διαμορφωθεί ανάλογα, ώστε να αποτελεί προέκταση του εστιατορίου, αποτελούν μερικά από τα χαρακτηριστικά του υπέροχου αυτού χώρου. Η ευχάριστη έκπληξη βέβαια, ήταν η εξαιρετική κουζίνα και τα καταπληκτικά φαγητά, φτιαγμένα με πολύ μεράκι και βασισμένα σε παραδοσιακές πατινιώτικες συνταγές. Εδώ τελικά μείναμε, περνώντας ένα υπέροχο βράδυ, πλαγιοδετημένοι στην ξύλινη προβλήτα του ναυπηγείου.
Πλέοντας προς το νότο, καβατζάραμε το ακρωτήρι Βιτσιλιά, τον νοτιοανατολικότερο κάβο του νησιού. Από εδώ, έως το μικρό Πρασονήσι σχηματίζεται ένας ανοιχτός όρμος που προφυλάσει αρκετά καλά από τους βοριάδες.
Εδώ βρίσκονται η Αθερίνα και οι Αμμούδες, όμορφες βοτσαλωτές παραλίες κάτω από τα κοκκινωπά βράχια, ερημικές και απόμακρες, όπου μπορούμε να απολαύσουμε την απόλυτη γαλήνη του άγριου τοπίου. Ένα μίλι πιο πάνω, ανοίγεται ο μεγάλος όρμος του Σταυρού. Στην ανατολική πλευρά της εισόδου του, συναντούμε την ομορφότερη παραλία του νησιού.
Στην περίφημη Ψιλή Άμμο
Την καταπληκτική Ψιλή Άμμο, που αν και συχνά προσβάλλεται από τα εξασθενημένα κύματα του Μαΐστρου, συγκεντρώνει αρκετό κόσμο, που φτάνει εδώ, κυρίως με τα καραβάκια που ξεκινούν από τη Σκάλα. Η χρυσαφένια ψιλή αμμουδιά, τα καταπράσινα νερά, το ταβερνάκι στο βορινό άκρο της πλάι σε μια νησίδα από τεράστια αρμυρίκια, και μερικά μικρότερα κατά μήκος της ακτής, συνιστούν έναν επίγειο παράδεισο για τους επισκέπτες. Αν αποζητούμε περισσότερο ησυχία, δεν έχουμε παρά να προχωρήσουμε πιο μέσα στον όρμο του Σταυρού, όπου υπάρχουν όμορφες ακτές στη βορινή κυρίως πλευρά του.
Ξοδεύοντας ολόκληρη την ημέρα στις νότιες ακτές του νησιού, το σούρουπο επιστρέψαμε για διανυκτέρευση στο λιμανάκι του Γροίκου, αυτή τη φορά. Την επόμενη μέρα την αφιερώσαμε στην περιοχή που βρίσκεται πάνω από το λιμάνι της Πάτμου, και εκτείνεται σαν μια μεγάλη αγκαλιά έως τον κάβο του Γερανού, όπου βρίσκονται πολλοί όρμοι στη σειρά που φιλοξενούν πολλές παραλίες. Η Άσπρη, το Μελόι, το Αγριολίβαδο, η παραλία του Κάμπου που είναι από τις δημοφιλέστερες του νησιού, η Βαγιά, η Λιγγίνου, το Λιβάδι του Γερανού, είναι οι κυριότερες από αυτές. Άλλες με περισσότερο και άλλες με λιγότερο κόσμο, στρωμένες με βότσαλα ή άμμο, απαγκιάζουν όλες από τους βοριάδες, ενώ σε πολλές από αυτές υπάρχουν ταβερνάκια πάνω στην ακτή με καλό φαγητό. Δεν έχουμε παρά να διαλέξουμε κάποια της αρεσκείας μας και να αγκυροβολήσουμε. Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή, στις ξέρες που είναι διάσπαρτες σε ολόκληρη τη θαλάσσια περιοχή από το νησάκι του Αγίου Γεωργίου έως τον κάβο του Γερανού.
Για όσους ταξιδεύουν
Το εκπληκτικό Καστρομοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που είναι ζωσμένο με τα μοναδικής αρχιτεκτονικής λευκά κυβόσχημα σπιτάκια της Χώρας, συνθέτουν μια από τις μαγικότερες εικόνες του Αιγαίου. Βιγλάτορες του αρχιπελάγους και φύλακες του νησιού, παλιότερα από τους κατακτητές και τους πειρατές, σήμερα από τις σύγχρονες τάσεις μετάλλαξης των πάντων, στέκουν εκεί, ανέγγιχτα από το πέρασμα των χρόνων, αποτελώντας «μνημείο» παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Σε συνδυασμό με την έντονα δαντελωτή ακτογραμμή του νησιού και τον μεγάλο αριθμό παραλιών που φιλοξενεί, η Πάτμος αποτελεί έναν μοναδικό ταξιδιωτικό προορισμό.
Καύσιμα και νερό, μεταφέρουν συνεχώς τα φορτηγάκια στην προκυμαία της βορινής πλευράς του λιμανιού, όπου αγκυροβολούν τα μεγάλα σκάφη. Ακριβώς απέναντι, βρίσκεται το παγοποιείο και δυο παντοπωλεία που μας εξασφαλίζουν εύκολο και γρήγορο ανεφοδιασμό.
...keep Ribbing!
