Isolated in Qaanaaq
Αποκλεισμένοι στο Qaanaaq
From the 69th to the 77th parallel after 28 hours of continuous navigation
Από τον 69ο στον 77ο παράλληλο μετά από 28 ώρες συνεχούς πλεύσης
Isolated in Qaanaaq
Αποκλεισμένοι στο Qaanaaq
From the 69th to the 77th parallel after 28 hours of continuous navigation
Από τον 69ο στον 77ο παράλληλο μετά από 28 ώρες συνεχούς πλεύσης
του Θωμά Παναγιωτόπουλου

Μόνοι στα χέρια της απρόβλεπτης και συχνά χωρίς αισθήματα Μητέρας Φύσης που φαίνεται πως της αρέσει να δοκιμάζει τις δυνάμεις μας, τις σωματικές και κυρίως τις πνευματικές. Πού και πού ερχόταν στην σκέψη μου εικόνες από τα κροσαρίσματα και ανατρίχιαζα ολόκληρος.

Η μοναξιά στον απέραντο και συχνά παγωμένο ωκεανό είναι ταυτόχρονα γαλήνια για την ψυχή αλλά και τρομακτική για την σκέψη.
Ένιωθα όμως πιο σοφότερος από ποτέ.
Φάγαμε δυνατά χαστούκια και νοιώσαμε πολλές φορές στο έλεος του Θεού.
Δεν είμαστε παρά μικρές σταγόνες στον ωκεανό.
Απολύτως τίποτα το ιδιαίτερο ή ξεχωριστό.

Ημέρα 33η – Πέμπτη 4 Αυγούστου
Στίγμα: 77°28΄N 69°14΄W – Qaanaaq (Thule)

Ήμασταν πλαγιοδετημένοι στην άκρη της μακριάς προβλήτας η οποία εκτείνεται σε μήκος 100 μέτρων περίπου και είναι κάθετη προς την αμμώδη παραλία του χωριού.
Στο Qaanaaq δεν υπάρχει λιμάνι ενώ η προβλήτα μόλις είχε κατασκευαστεί και ήταν η πρώτη χρονιά που δόθηκε προς χρήση. Όταν όμως τα νερά κατεβαίνουν τις απογευματινές ώρες, τα βάθη είναι τόσο ρηχά που μόνο οι μικρές βάρκες των ντόπιων μπορούν να σταθούν εκεί.

Ευτυχώς για εμάς, υπήρχε μόνο ένα σημείο όπου το βάθος έφτανε τα 80 εκατοστά και έτσι μπορέσαμε να δέσουμε χωρίς προβλήματα. Σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να μένουμε αρόδου και να βγαίνουμε στην ακτή με το tender μας για ανεφοδιασμό ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο.
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν προσεγγίζουμε την παραλία ενώ τα νερά είναι ψηλά. Πρέπει να μένουμε αρκετά μέτρα έξω από το τέλος της προβλήτας γιατί όταν τα νερά υποχωρούν, τα βάθη είναι μόλις λίγα εκατοστά και πολλές ξέρες αρχίζουν να γίνονται ορατές πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το Qaanaaq είναι ο βορειότερος οικισμός της Γροιλανδίας με μόνιμο πληθυσμό ο οποίος φτάνει τις 700 ψυχές, και ο δεύτερος πιο βόρειος, και κοντινότερος προς τον Βόρειο Πόλο, οικισμός στον κόσμο.
Τα πολύχρωμα σπίτια είναι χτισμένα στη σειρά και κατηφορίζουν μέχρι την παραλία, ενώ δεν υπάρχουν καφέ ή κάποιο εστιατόριο. Υπάρχουν όμως δυο παραδοσιακά ξενοδοχεία για διαμονή και φαγητό και ένα μεγάλο market που διαθέτει από όλα τα αγαθά. Οι μεγάλες δεξαμενές και το πρατήριο καυσίμων βρίσκονται στον κεντρικό χωματόδρομο που αποτελεί νοητή συνέχεια της προβλήτας, ανηφορίζοντας στην πλαγιά και χωρίζοντας το χωριό περίπου στη μέση.

Μπορεί η Γη να είναι σφαιρική και να μην υπάρχει ουσιαστικά αυτό που λέμε το Τέλος του Κόσμου, εάν όμως θα θέλαμε να δώσουμε αυτόν τον χαρακτηρισμό σε κάποιον οικισμό τότε αυτός σίγουρα θα ήταν το Qaanaaq.
Πολύ κοντά στον Βόρειο Πόλο και εκατοντάδες μίλια βορειότερα από άλλους οικισμούς με μόνιμους κατοίκους, το Qaanaaq περιβάλλεται από παγετώνες και φιόρδ ενώ τα νερά μπροστά από τον οικισμό είναι μονίμως γεμάτα από μεγάλα και ογκώδη παγόβουνα.
Η άγρια ομορφιά του τοπίου σε όλο της το μεγαλείο, με τη Μητέρα Φύση να είναι ο απόλυτος κυρίαρχος και να θέτει πολύ σκληρούς κανόνες επιβίωσης.

Η θέα από το υπέροχο διαμέρισμα όπου φιλοξενηθήκαμε ήταν εξαιρετική, ποτέ όμως δεν φανταστήκαμε πως θα χρειαστεί να παραμείνουμε εδώ αποκλεισμένοι για τόσες πολλές μέρες.

Η μέρα αυτή ήταν αφιερωμένη πρωτίστως στον ανεφοδιασμό με καύσιμα, τον οποίο ανέλαβε ο Nuka, ο νέος μας φίλος και υπάλληλος του πρατηρίου καυσίμων.
Αργά το απόγευμα είχαμε τελειώσει με τις χρονοβόρες και ιδιαίτερα κουραστικές μεταγγίσεις.
Παρόλα αυτά όμως αποφασίσαμε να κάνουμε μια προσπάθεια να προσεγγίσουμε το βορειότερο χωριό της Γροιλανδίας, το οποίο βρίσκεται στα 35 ναυτικά μίλια βορειότερα από το Qaanaaq, μιας και την επόμενη μέρα είχαμε σκοπό να αποπλεύσουμε προς το Grise Fjord του Καναδά.

Ο ήλιος στεκόταν ψηλά παρά την προχωρημένη ώρα και η θάλασσα ήταν κάλμα.
Δεν προλάβαμε όμως να κάνουμε ούτε 5 μίλια και βρεθήκαμε ξανά αποκλεισμένοι στους πάγους.
Μάταια προσπαθούσαμε να βρούμε διαδρόμους για περισσότερο από μια ώρα.
Αποφασίσαμε λοιπόν να παραμείνουμε ανάμεσα στα παγόβουνα, διασκεδάζοντας και τραβώντας πολύ όμορφα πλάνα με το drone, μιας και ο καιρός ήταν ιδανικός.

Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, αποσυρθήκαμε στο διαμέρισμά μας και μέχρι αργά μελετούσαμε τις καιρικές συνθήκες της επόμενης ημέρας καθώς και τη συγκέντρωση των πάγων στην ευρύτερη περιοχή.

Ημέρα 34η – Παρασκευή 5 Αυγούστου

Ξημέρωσε μια ηλιόλουστη Παρασκευή, η θερμοκρασία άγγιζε τους 10 βαθμούς ενώ η θάλασσα ήταν υπέροχη.
Τα egg codes, τα οποία δίνουν μια γενική εικόνα της συγκέντρωσης πάγων σε κάθε περιοχή, εκφρασμένη σε δέκατα, έδειχναν 4/10 γεγονός που σήμαινε πως μπορούσαμε να πλοηγηθούμε ανάμεσα στους πάγους με αρκετή ασφάλεια όταν θα πλησιάζαμε τις ακτές του Καναδά.
Πήραμε λοιπόν την απόφαση να αφήσουμε την Γροιλανδία, αφού πρώτα επισκεπτόμασταν το Siorapaluk.
Στις 13:00' η ώρα, μετά από δύσκολη πλοήγηση ανάμεσα στους πάγους, καταφέραμε τελικά να φτάσουμε στο βορειότερο χωριό της Γροιλανδίας που βρίσκεται πολύ κοντά στον 78ο παράλληλο.

Μια δανέζικη φρεγάτα που ήταν αγκυροβολημένη ανοιχτά, έσπαγε λίγο την απίστευτη μοναξιά αυτού του τόπου.
Πλησιάσαμε κοντά και για αρκετή ώρα συζητούσαμε με τον κυβερνήτη του φουσκωτού που μετέφερε τους στρατιώτες στην παραλία του χωριού.
Το Siorapaluk είναι ένα αλίμενο, πολύ μικρό χωριό με 40 κατοίκους οι περισσότεροι των οποίων έρχονται μόνο τους θερινούς μήνες. Χωρίς υποδομές και με μοναδική σύνδεση με το Qaanaaq μέσω ελικοπτέρου, το Siorapaluk είναι το πιο απομονωμένο χωριό στον πλανήτη.
Η απόλυτη ερημιά και απομόνωση ήταν έντονα αισθητές από την πρώτη στιγμή.

Μετά από λίγες στιγμές ξεκούρασης και την απαραίτητη φωτογράφηση, στρέψαμε την πλώρη μας νοτιοδυτικά προς το Grise Fjord του Καναδά, στα 215 ναυτικά μίλια.
Πέρα από τα πολλά παγόβουνα που συναντούσαμε στην πορεία μας, οι καιρικές συνθήκες ήταν πολύ καλές και ο ήλιος συνέχιζε να είναι λαμπερός.
Ταξιδεύαμε γρήγορα με 30 κόμβους και το απολαμβάναμε αρκετά. Ήμασταν ξεκούραστοι και ανυπομονούσαμε να φτάσουμε στις ακτές του Καναδά.

Η χαρά μας όμως κράτησε μόνο για μια ώρα περίπου.
Ξαφνικά, η πλώρη μας βυθίστηκε στην ομίχλη και αναγκαστήκαμε να ελαττώσουμε πολύ την ταχύτητά μας.
Πηγαίναμε ξανά με 7 κόμβους πορεία.
Ίσως να ήταν η πιο πυκνή ομίχλη που συναντήσαμε μέχρι τώρα.
Η ορατότητα άγγιζε το μηδέν!

Μπορεί να είχαμε συνηθίσει πια, αλλά η θέα των πάγων που αναδύονταν ξαφνικά μέσα από την ομίχλη μάς κρατούσε πολύ σκεφτικούς και απόλυτα προσηλωμένους.
Φόβος δεν υπήρχε πια μέσα μας, αλλά η αγωνία μας ήταν μεγάλη. Κανένας δεν γνώριζε τι μας περιμένει πιο πέρα.
Η ναυσιπλοΐα στα πολικά νερά δεν μπορεί να συγκριθεί με καμιά άλλη.
Η ερημιά, η απομόνωση, οι πάγοι, οι χαμηλές θερμοκρασίες και η απίστευτα πυκνή ομίχλη που σκεπάζει τα πάντα, ανεβάζουν την αγωνία και την ανασφάλεια σε απίστευτα επίπεδα τα οποία μόνο αν κάποιος τα βιώσει μπορεί να καταλάβει.
Όσο κι αν ψάχνω, δεν βρίσκω τις λέξεις που αναλογούν στις στιγμές που για ακόμα μια φορά βιώναμε.
Οι κίνδυνοι που εγκυμονούν αυτές οι συνθήκες είναι τεράστιοι και μόνο ο Αϊ Νικόλας στην πλώρη μας μπορούσε να μας προστατέψει.

Άφησα τον Carlos και τον Cris στο πιλοτήριο και μπήκα στην καμπίνα για να χαλαρώσω.
Το ένστικτό μου δεν ήταν καθόλου καλό και ήθελα να είμαι ξεκούραστος για τη συνέχεια.
Μετά από 3 ώρες πλεύσης, κατά τις οποίες καλύψαμε μόλις 18 ναυτικά μίλια, η ομίχλη αραίωσε αρκετά.
Αναθαρρήσαμε πάλι και ταξιδεύαμε τώρα με 32 κόμβους.
Ξανά όμως, η χαρά μας δεν κράτησε για περισσότερο από μια ώρα.
Στο βάθος του ορίζοντα, μέχρι εκεί που έφτανε η ματιά μας, ο ωκεανός έμοιαζε παγωμένος.

Διέκρινα έναν ανοιχτό διάδρομο στα αριστερά μας και παρέκλινα της πορείας μας.
Κρατιόμουν όμως σε πορεία για το Grise Fjord.
Δεν πέρασαν 20 λεπτά και οι πάγοι μάς έκοψαν ξανά τον δρόμο.
Δοκίμασα να κατευθυνθώ ανατολικότερα, όπου ανοίγονταν ένας άλλος ελεύθερος διάδρομος, αλλά μετά από λίγο αποκλειστήκαμε ξανά.
Κανείς μας δεν μιλούσε από την αγωνία που είχε πια κορυφωθεί.
Αλλάζαμε διαρκώς πορεία και καταφέρναμε να κερδίζουμε κάποια εκατοντάδες μέτρα μετά από αρκετή ώρα. Με συνεχή «σλάλομ» ανάμεσα στους πάγους, μέσα από κανάλια που όλο και στένευαν, προχωρούσαμε σιγά σιγά ώσπου η θάλασσα φαίνονταν παντού ολόλευκη.

Ακινητοποίησα το σκάφος και προσπαθούσαμε να αξιολογήσουμε την κατάστασή μας σε σχέση με τις τρέχουσες συνθήκες.
Είχαμε διανύσει περίπου 100 ναυτικά μίλια και θέλαμε άλλα τόσα για τον προορισμό μας.
Κανένας όμως δεν μπορούσε να μας εγγυηθεί πως αν συνεχίζαμε στην πορεία μας, οι συνθήκες δεν θα χειροτέρευαν.
Τώρα, είχαμε καύσιμα για να επιστρέψουμε στο Qaanaaq.
Τι θα γινόταν όμως αν προχωρούσαμε χαμηλότερα και τελικά εγκλωβιζόμασταν στους πάγους;
Τότε δεν θα υπήρχε η επιλογή της επιστροφής, λόγω αυτονομίας.

Ανατρίχιασα ολόκληρος, όταν συνειδητοποίησα πως οι μεγάλες πλάκες πάγου κινούνταν με μεγάλη ταχύτητα από τα ισχυρά ρεύματα.
Τα κανάλια πίσω μας, μέσα από τα οποία είχαμε περάσει, δεν υπήρχαν πια.
Νιώθοντας απίστευτα άβολα και αμήχανα, φαίνονταν ολοκάθαρα πως ο κίνδυνος να εγκλωβιστούμε ήταν τεράστιος.
Ήμασταν στη μέση του Πουθενά και κανείς δεν μπορούσε να μας βοηθήσει.
Βόρειά μας και πολύ κοντά ήταν ο Βόρειος Πόλος.
Νότια, το Baffin Bay και πιο κάτω ο αχανής Ατλαντικός Ωκεανός.
Δυτικά μας, τα παγωμένα και έρημα νησιά του Καναδά.
Ανατολικά μας, η παγωμένη Βόρεια Γροιλανδία και μόνο το μικρό Qaanaaq ήταν στα 100 μίλια, αλλά χωρίς υποδομές άμεσης βοήθειας.
Και μόνο στη σκέψη του στίγματός μας, ο πανικός ήταν προ των πυλών.
Η θερμοκρασία αέρα ήταν στους Ο βαθμούς Κελσίου.
Νιώσαμε τι σημαίνει πραγματικά «κρύος ιδρώτας» και μόνο που σκεφτόμασταν τι μπορούσε να μας συμβεί.
Ποτέ μέχρι τώρα δεν νοιώσαμε εγκλωβισμένοι στους πάγους σε τόσο μακρινή απόσταση, και η εμπειρία που είχαμε αποκομίσει φάνταζε ανήμπορη να μας δώσει λύση.
Η Μητέρα Φύση φρόντισε για μια ακόμα φορά να μας δώσει ένα ισχυρό χαστούκι, τονίζοντάς μας πως για πάντοτε θα είμαστε… μαθητές Της.

Χωρίς άλλες σκέψεις, με μεγάλη λύπη και κόντρα στη θέλησή μου, η πλώρη στράφηκε ανατολικά προσπαθώντας ξανά να βρει διέξοδο από τους πάγους.
Αυτή τη φορά όμως με πορεία προς το Qaanaaq.
Πηγαίναμε όλο και ανατολικότερα του Καναδά, ψάχνοντας αγωνιωδώς κάποιο πέρασμα για να απεγκλωβιστούμε.
Μετά από μισή ώρα και με την βοήθεια του ραντάρ που ήταν ο πιο έμπιστος οδηγός μας, άρχισε πια να φαίνεται ανοιχτή θάλασσα στην πλώρη μας.
Αυξήσαμε ταχύτητα στους 30 κόμβους, τρέχοντας να απομακρυνθούμε από την κόλαση που μόλις πριν βιώσαμε.
Πέρασε αρκετή ώρα μέχρι να αισθανθούμε ασφαλείς.
Ήταν μια τρομακτική εμπειρία, και ο αποκλεισμός μας ένας εφιάλτης.

Βρισκόμασταν τώρα 50 μίλια από το Qaanaaq.
Ξανά όμως τα συναισθήματά μας άλλαξαν. Αυτά τα συνεχή πάνω κάτω της ψυχολογίας μας είναι πραγματικά ανείπωτα.
Ξανά πυκνή ομίχλη, ξανά 7 κόμβοι και προσήλωση στο ραντάρ, ξανά προβληματισμοί και μαύρες σκέψεις.
Μπαίναμε σιγά σιγά στον κόλπο του Qaanaaq.
Μας έμεναν μόλις 20 μίλια για να προσεγγίσουμε.
Η αγωνία μας τεράστια καθώς γνωρίζαμε πολύ καλά πως η συγκέντρωση των πάγων εδώ ξεπερνούσε τα 5/10τα.
Το πρωί που ξεκινούσαμε το ταξίδι μας, όλα ήταν διαφορετικά και μαγικά κάτω από τον λαμπερό ήλιο.
Τώρα η πυκνή ομίχλη σκέπαζε τα πάντα και το τοπίο έμοιαζε τουλάχιστον εφιαλτικό.
Είχαμε δυσκολευτεί τόσο πολύ να βγούμε στο χωριό κατά την πρώτη είσοδό μας, όπου τελικά μας βοήθησε το drone, αλλά τότε είχαμε ηλιοφάνεια.
Με αυτή την ομίχλη όμως ήταν αδύνατο να ξανασηκώσουμε το drone.

Θερμοκρασία αέρα στους 0 °C.
Θερμοκρασία νερού στους +1 °C.
Το μόνο που αποζητούσα πια ήταν να δέσουμε στην προβλήτα, το συντομότερο δυνατό, και να βρεθώ στο δωμάτιό μου για να χαλαρώσω και να βγάλω την τεράστια ένταση που για ακόμα μια φορά είχε συσσωρευτεί μέσα μου.
Αυτό θα ήταν το ευτυχέστερο πράγμα στον κόσμο που θα μπορούσε να μου συμβεί τη δεδομένη στιγμή.

Τελικά τη λύση μάς την έδωσε ξανά το ραντάρ.
Προχωρούσαμε σιγά σιγά και όταν η πλώρη μας έβρισκε φράγμα πάγου, γυρνούσαμε πίσω και αλλάζαμε πορεία.
Αυτό επαναλήφτηκε αρκετές φορές, ώσπου μετά από πολλές προσπάθειες σε μια έντονα στρεσογόνο κατάσταση και τεράστια αυτοσυγκέντρωση καταφέραμε να φτάσουμε στην πολυπόθητη προβλήτα μας.

Ήταν μεσάνυχτα όταν αποσυρθήκαμε στο διαμέρισμά μας, απίστευτα ταλαιπωρημένοι και εξαντλημένοι.
Ήταν μια πολύ δύσκολη αλλά και χαμένη μέρα για μας.
Δίχως πολλές κουβέντες πέσαμε σε βαθύ ύπνο.
Δεν θέλαμε τίποτε άλλο παρά μόνο να κλείσουμε τα μάτια μας...

...keep Ribbing!                

RIBBING FOR ARCTIC - Expedition at the Top of the Planet!

Our failed attempt to reach the shores of Canada
This website uses cookies to improve your experience. By using this website you agree to our Data Protection Policy.
Περισσότερα